< فهرست دروس

درس خارج اصول استاد اشرفی

94/07/15

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: تزاحم واجبین.

در تزاحم، کدام یک از دو دلیل بر دیگری مقدم می‌گردد؟

مسلم به حکم عقل در تزاحم بین دو واجب، آن واجبی که به لحاظ ملاک اهمیت دارد مقدم بر واجب دیگر می‌گردد، چه دو واجب به لحاظ زمانی مقارن باشند، چه واجب اهم مقدم باشد، و چه واجب مهم مقدم باشد. واگر هم مساوی بودند که طبعاً عقل حکم به تخییر می‌نماید.

اینها در صورتی است که هردو واجب مشروط به قدرت عقلی باشند.

اما اگر یکی از دو واجب مشروط به قدرت عقلی و دیگری مشروط به قدرت شرعی بودند، در این صورت پیوسته واجبی که مشروط به قدرت عقلی است مقدم خواهد بود، و در این مسئله فرقی بین اینکه کدام واجب اهم و کدام مهم است و همچنین فرقی در تقدم و تاخر زمانی بین وجوبین نیست، زیرا مشروط به قدرت شرعی زمانی به فعلیت می‌رسد که موجب ترک واجب یا ارتکاب حرامی نگردد. فلذا اگر اداء دین با حج تزاحم کنند، پیوسته اداء دین(که مشروط به قدرت عقلی است) بر حج(که مشروط به قدرت شرعی است) مقدم خواهد بود.

اما اگر هردو واجب مشروط به قدرت شرعی بوده و واجب اهم موخر از واجب مهم بود چطور، آیا بازهم واجب اهم مقدم می‌گردد؟ سیأتی. ان‌شاء‌الله.

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo