باسمه تعالی

موضوع: قاعده لا ضرر/مدرک قاعده /

خلاصه مباحث گذشته:بحث در قاعده لا ضرر و بیان شد که این مبحث دارای جهات و مقاماتی است که اولین مبحث در مورد این قاعده بررسی مدرک قاعده است که برخی از مباحث آن بیان شد.خلاصه مباحث گذشته:بحث در قاعده لا ضرر و بیان شد که این مبحث دارای جهات و مقاماتی است که اولین مبحث در مورد این قاعده بررسی مدرک قاعده است که برخی از مباحث آن بیان شد.

چهار راه برای تصحیح مدرک قاعده بیان شد، و همان طور که گذشت حتی تواتر اجمالی هم در مقام مفید فایده نیست، چرا که آن چه در اثبات قاعده به آن نیاز است فراز لا ضرر است که تواتر ندارد.

اما از میان جمیع آن چه که گذشت به دست می آید که این قاعده سند و مدرک معتبر دارد ولو این که فرازهای دیگری مثل «علی مومن» هم در برخی نقل های معتبر وجود داشته باشد.

راه پنجم: حکایت تواتر حدیث لا ضرر در کلام مرحوم فخر المحققین[1]

بنابر نقل مرحوم شیخ در رسائل، مرحوم فخر ادعای تواتر در این حدیث و قضیه دارد، لذا بر اساس حجیت خبر ثقه از یک طرف و از طرفی به خاطر حسی بودن تواتر، می توان حکم به صحت این روایت نمود.

اشکال: اشتراک روایات و قرائن بین زمان حال و زمان مرحوم فخرالمحققین

از آن جا که قطعا روایات و کتبی که در اختیار مرحوم فخر و معاصرین ایشان بوده است در زمان فعلی هم وجود دارد، لذا ایشان از همین روایات موجود تلقی تواتر نموده است، حال آن که به نظر این مقدار برای تحصیل تواتر کافی نیست، بنابراین ادعای مرحوم فخر ادعایی است که در قبال و خلاف آن علم وجود دارد.

تا این جا وجوهی مطرح شد که در کلمات اعلام و بزرگان ذکر شده است.

راه ششم: شهرت روایت در میان عامه و عدم ردع حضرات معصومین علیهم السلام

این روایت و خصوص قضیه سمرة در کتب عامه مشهورتر و معروف تر است به حدی که جزء احادیثی شمرده شده که مدار فقه عامه است، و از طرفی در بین خاصه و از سوی حضرات معصومین علیهم السلام هم قدح و ضعفی بر آن وارد نشده است، لذا بر صحت انتساب این روایت اطمینان حاصل می شود، چرا که رویه برخورد حضرات معصومین با روایات کذب منسوبه و مشهور به پیامبر صلی الله علیه و آله و حتی فتاوای خلاف واقع و در عین حال مشهوره در میان عامه، ردع و انکار آن ها بوده است.