< فهرست دروس

درس خارج فقه آیت الله مرتضوی

کتاب الحج

90/06/30

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: بطلان حج بدون نیت

 تحرير الوسيلة، ج‌1، ص: 406 «فلو لم ينوه أو نوى غيره أو تردد في نيته بينه و بين غيره لم يصح».

 نتیجه ما ذکرنا این شد که شرط صحت حج تمتع نیت می باشد،قصد اینکه محرم می شوم به احرام عمره حج تمتع و حج تمتع چرا که به دنبال قصد عمره تمتع تبعا قصد حج هم وجود دارد لمکان الارتباط بینهما.

 دلیل بر این فتوی این است که علی القول به تعدد ماهیت، به دو دلیل چنین قصدی در حج واجب است.

دلیل اول: حج از عناوین قصدیه می باشد و تعیین و مشخص شدن مامور به بوسیله قصد می باشد لذا اگر قصد عمره مفرده به جای عمره تمتع بکند عمل صحیح نیست زیرا مامور به عمره تمتع می باشد عمل انجام شده متغایر با عمل مورد نظر دارد و اکتفاء باحد المتغایرن از دیگری نیاز به نص خاص دارد.

ثانیا: کما اینکه از روایات باب 21 و 22 ابواب احرام نیز استفاده می شود حج از عناوین قصدیه می باشد و بدون قصد باطل می باشد.

 و علی القول باتحاد الماهیة، اگر چه طبق قواعد اولیه در فروض سه گانه عمل صحیح است لکن طبق نص خاص بدون قصد، حج باطل است.

 طبق قواعد اولیه مثلا اگر صبی در بین نماز بالغ شود این نمازش بنابر اتحاد ماهیت نماز صحیح است زیرا این نماز مصداق ماهیت است و تکرار در طبیعت نمی باشد و با اولین مصداق امر به طبیعت ساقط می آید مگر دلیل خاص بگوید که این واجب از عناوین قصدیه است که در باب حج دلیل خاص وجود دارد یا بگوید ولو اینکه از عناوین قصدیه نیست ولی این عمل باطل است .

 با توجه به این امر در این فروض ثلاثة حج باطل است مثلا اگر گفته است حج انجام می دهم یا گفته است حج افراد انجام می دهم یا اگر گفته حج تمتع یا افراد را انجام می دهم، که در مثال اول عدم قصد صورت گرفته و در دومی قصد غیر شده است و در مثال سوم ابهام در قصد وجود دارد و در هر سه فرض باطل است زیرا از روایات باب 21 و 22 از ابواب احرام(وسائل الشيعة، ج‌12، ص: 348) استفاده می شود که حج از عناوین قصدیة می باشد بقیه عبادات از عناوین قصدیه باشند یا نه ضمن اینکه این روایات دلالت بر وجوب نیت هم دارد و اگر دلالت هم نداشته باشد صرف بیان اینکه حج از عناوین قصدیه می باشد برای اثبات وجوب کافی است .

 اما در بین عامه اتفاقی است که در این سه فرض که سیدنا الاستاذ فرموده است عمل صحیح است[1]

 از آنچه که بیان کردیم ضعف کلام عامه واضح شد.

[1] مغنی ج 3 مساله 2298 و 2299

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo