درس خارج فقه آیت الله مرتضوی
کتاب الحج
91/02/19
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: نذر احرام از میقات
6- مطلب ششم در نذر احرام قبل از میقات این است که صحیحه حلبی اطلاق دارد و شامل نذر احرام حج واجب و مندوب و احرام حج و عمره می باشد.
ظاهرا لاخلاف فی ذلک همانگونه که نذر احرام در عمره تمتع و عمره مفرده و حجة الاسلام صحیح است در حج مندوب و حج و قران افراد نیز صحیح است.
دلیل:
روایات ادله نذر قبل از میقات، روایت ابن ابی حمزه و ابی بصیر و حلبی همه اطلاق دارند.
نتیجه اینکه ماافاد سیدنا الاستاذ صحیح است.
- آیا اطلاق صحیحه حلبی کما اینکه ناظر به توسعه مکانی اما موضوعا و اما حکما می باشد ناظر به توسه زمانی نیز می باشد یا نه؟مثلا احد اقسام حج، حجة الاسلام می باشد و احرام این حج بخصوص حج تمتع هم تضییق مکانی دارد و هم ضیق زمانی دارد فکما اینکه احرام حج تمتع قبل از مواقیت باطل است بلکه باید از امکنه خاصه صورت بگیرد کذلک این حج تضیق زمانی هم دارد به این معنا که اعمال حج تمتع فقط از اول شوال تا دهم ذی الحجه باید انجام شود احرام که اول اعمال حج است اگر در ماه مبارک رمضان انجام شود باطل است
حال همانگونه که می توان با نذر قبل از مواقیت در عمره تمتع محرم شد می توان با نذر قبل از شوال محرم شد یا نه؟
سیدنا الاستاذ می فرمایند احرام قبل از وقت با نذر جایز نیست.
دلیل: روایات ناظر به توسعه من حیث مکان می باشد و دلالتی بر توسعه از حیث زمان ندارد بالخصوص که حکم بر خلاف قواعد هم می باشد و دلیلی بر توسعه و صحت وجود ندارد.
- اگر کسی نذر کرده است که قبل از میقات محرم شود خال یا بخاطر فراموشی و یا عمدا از قبل میقات محرم نشده است و در میقات محرم شده است آیا این احرام صحیح است یا نه؟
اگر نسیانا قبل از مواقیت محرم نشده باشد احرامش در میقات صحیح است زیرا آنچه مامور به بالاصالة بوده است را انجام داده است و این احرام طبق قواعد و اتفاق لعدم النقص صحیح است
اما اگر عمدا ترک کرده باشد دو قول است:
- کما عن سیدنا الاستاذ، احرامش صحیح است زیرا آنچه واجب بوده است طبیعی احرام بوده است و این طبیعی تارة در ضمن نذر است و اخری بدون عمل به نذر می باشد و با احرام از میقات مامور به صورت گرفته است لذا باید صحیح باشد.
- احرامش باطل است به سه دلیل
الف: احرام از میقات در فرض مذکور منهی عنه می باشد و نهی در عبادت موجب فساد می شود زیرا ادله وفاء نذر می گوید این فرد باید در مدینه مثلا محرم شود و احرام در شجره با احرام در مدینه ضدین می باشند و امر به شیء یقتضی نهی عن ضده
و فیه:
اولا: امر به شیء دلالت نهی بر ضد ندارد.
ثانیا: بر فرض اینکه امر به شیء متقضی نهی از ضدش باشد در نواهی تبعی این اقتضاء وجود ندارد زیرا نهی تبعی دلالت بر فساد نمی کند.
و ثالثا: ترتب مشکل این احرام را حل می کند.
رابعا: عدم امکان فساد احرام در میقات کما سیاتی.
ب: دلیل بطلان احرام در میقات این است که احرام از میقات مفوّت واجب و علت ترک واجب احرام قبل میقات-می باشد و علت حرام، حرام است.
و فیه:
اولا: بین ترک احرام قبل از میقات و احرام در میقات رابطه علیت یا مقدمیت وجود ندارد بلکه بین ضدین تلازم است.
و ثانیا: اگر احرام از میقات باطل باشد این احرام موجب فوت واجب نمی شود بلکه واجب انجام نشده است و باید انجام شود و اگر احرام از میقات صحیح باشد بعد از اینکه احرام صورت گرفت معنا ندارد که دوباره محقق شود در این صورت مقدمیت معنا دارد اما شما فرض را بطلان احرام گرفته اید زیرا عمره تمتع فقط یک حرام دارد نتیجه اینکه فرض فساد احرام از میقات امکان ندارد زیرا تا فساد را فرض کنیم مقدمیت از بین می رود و دیگر نمی توان با مقدمیت بطلان احرام از میقات را ثابت کرد.
ج: آنچه که انجام شده است مامور به نبوده است زیرا اینکه ناذر می گوید «لله علی ان احرم من المدینه»من المدینه یا شرط و یا قید و یا وصف احرام می باشد در نتیجه مامور به حصه خاصه احرام بوده است و وقتی که این احرام در میقات صورت گیرد این عمل یا فاقد شرط یا فاقد قید و یا فاقد وصف می باشد نتیجه اینکه ماتی به مطابق با مامور به نیست زیرا مامور به حصه خاص احرام بوده است و این حصه صورت نگرفته است و کفایت غیر مامور به از مامور به نیاز به دلیل دارد.
و فیه: سیاتی انشاء الله
