< فهرست دروس

درس خارج فقه آیت الله مرتضوی

کتاب الحج

91/07/12

بسم الله الرحمن الرحیم

 موضوع: شک در نیت
 صورت چهارم: دوران امر بین عمره تمتع و جح افراد و فرض صحت هر دو.
 این صورت خود دو فرض می تواند داشته باشد.
  1. از موارد جواز عدول از حج افراد به عمره تمتع باشد- که قبلا هم اشاره شد در پیامبر فرمودند من چون قربان همراه خودم آورده ام نمی توانم عدول کنم اما هر کسی که قربانی با خود نیاورده است از احرام خارج شود و محرم به احرام حج تمتع شود -در این فرض بعد از اینکه شک برایش حاصل شد به عمره تمتع عدول می کند اگر در واقع قصد عمره تمتع کرده بوده است این عدول لغو خواهد بود و اگر در واقع قصد حج افراد کرده این عدول وقع فی مکانه.
  2. از موارد عدم جواز عدول حج افراد به عمره تمتع باشد بنابر این فرض هم کلیت کلام صاحب جواهر رحمة الله علیه ناتمام است و هم کلیت کلام سیدنا الاستاذ رحمة الله علیه.
 زیرا اشکال کلام صاحب جواهر رحمة الله علیه ناتمام است که فرموده است احتیاط مطلقا ممکن نیست در حالیکه کیفیت احتیاط را در جلسه قبل بیان کردیم.
 اما اشکال کلام سیدنا الاستاذ رحمة الله علیه این است که ایشان فرموده است مطلقا به قواعد علم اجمالی عمل شود در حالیکه در همین فرض دوم که از موارد عدم جواز عدول می باشد نمی توان به قواعد علم اجمالی عمل کرد زیرا اگر بخواهیم به قواعد علم اجمالی عمل کنیم هم باید حج افراد انجام دهیم و هم باید عمره تمتع انجام دهیم و جمع بین این دو ممکن نیست زیرا اگر فی علم الله این فرد محرم به احرم تمتع بوده است چنین فردی باید تقصیر را قبل از احرام حج تمتع انجام دهد تا محل شود در نتیجه بتواند دوباره محرم شود پس احتمال داده می شود که این تقصیر واجب باشد در حالیکه احتمال داده می شود که این تقصیر حرام باشد زیرا ممکن است فی علم الله این شخص محرم به احرم حج افراد شده باشد در نتیجه باید تقصیر را در روز دهم انجام دهد و نمی تواند قبل از انجام وقوفین و اعمال منی تقصیر کند لذا می توان گفت این فرد بین محذورین قرار گرفته است و احتیاط در دوران بین محذورین ممکن نیست و باید به سراغ بقیه اقوال رفت لذا علامه فرموده اند این فرد مخیر است.
 نظر استاد در این فرض: موافقت قطعیه بخاطر مانع و عدم امکان ساقط است اما وجهی برای جواز مخالفت قطعیه وجود ندارد و نمی توان هر دو عمل را ترک کرد زیرا احرام صحیحی صورت گرفته و نیاز به محلل دارد برای فرار از مخالفت قطعیه یک راه این است که حج تمتع را انجام دهیم راه دوم این است که حج افراد را انجام دهیم لذا صاحب جواهر رحمة الله علیه می فرمایند کسانی که تخییر را گفته اند مراشان همین تقریبی است که بیان کردیم نه اینکه تخییر در هنگام احرام را استصحاب کنیم.
 جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام، ج‌18، ص: 214 «إلا ان فعل أحدهما يقتضي التحليل لاشتماله على الطواف، و لعل مرادهم بالتخيير هذا المعنى، لا أن خطابه ينقلب إلى التخيير كما في الابتداء»

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo