موضوع: لمس با شهوت در حال احرام

 در جلسه قبل اشاره شد که نسبت به لمس مع الشهوة چهار نظریه می باشد.

 منشا اختلاف اقوال جمله«وَ إِنْ حَمَلَهَا أَوْ مَسَّهَا بِشَهْوَةٍ فَأَمْنَى أَوْ أَمْذَى فَعَلَيْهِ دَم‌...» [1] در صحیحه معاویة بن عمار می باشد.

 بعضی گفته اند این جمله مفهوم دارد و مفهومش این است که اگر مس با شهوت بدون امناء باشد کفاره ندارد.

 بعضی دیگر گفته اند مفهوم این حدیث این نیست که مس با شهوت بدون امناء کفاره ندارد زیرا این خلاف اتفاق است بلکه مفهوم حدیث این است که اگر امناء نبود بدنه واجب نیست اما نفی شاة نمی کند زیرا لمس مع الشهوة با امناء قید وجوب بدنه است نه قید طبیعی کفاره تا با نبودن امناء طبیعی کفاره نفی شود بلکه فقط بدنه نفی می شود.

 بر فرض ثبوت چنین مفهومی به بررسی اقوال می پردازیم.

 قول اول: وجوب مطلق دم که در حدیث اول [2] و ششم [3] به آن اشاره شده است.

 و فیه: نسبت این حدیث با طائفه دوم و سوم نسبت مطلق و مقید و مجمل و مبین است زیرا در روایات دیگر بدنه تفسیر به بدنه یا شاة شده است.

 البته رد این قول به این خاطر نیست که حدیث ششم ضعیف است زیرا اولا ما این حدیث را صحیح می دانیم و ثانیا حدیث یک صحیح است.

 نظریه دوم: مع الامناء بدنه واجب است و بدون امناء شاة واجب است کما عن ابن ادریس و سیدنا الاستاذ رحمة الله علیه با توجه به احتیاطی که در مساله بیان کرده اند

 دلیل: مفهوم جمله«وَ إِنْ حَمَلَهَا أَوْ مَسَّهَا بِشَهْوَةٍ فَأَمْنَى أَوْ أَمْذَى فَعَلَيْهِ دَم‌...» [4] طبق تقریب دوم که مفهوم این حدیث این است که بدون امناء بدنه واجب نیست و طوائف دیگر می گوید بدون امناء شاة واجب است.

 و فیه:

 اولا: این جمله مفهوم ندارد.

 ثانیا: برفرض ثبوت مفهوم بخاطر تعارض با حدیث ششم [5] در همین فرض می گوید علیه دم ساقط می شود.

 نظریه سوم: در مس با شهوت بودن امناء شاة واجب است به دلیل ح سه و در مس با شهوت مع الامناء شاة و بدنه واجب است به این دلیل که ایشان از حدیث 1 باب 14 استفاده کرده اند امناء تحت هر عنوانی باشد کفاره مستقل دارد که بدنه می باشد لذا در این فرض شاة واجب است بخاطر مس با شهوت و بدنه واجب است بخاطر امناء و تداخل خلاف اصل است.

 و فیه: چنین اصلی نداریم امناء ذیل عناوینی مثل نظر و جماع و تقبیل ذکر شده است پس امناء عنوان مستقل ندارد و در هر امنائی بدنه واجب نیست.

 نظریه چهارم: وجوب شاة چه امناء باشد یا نه کما عن المحقق و سیدنا الاستاذ رحمة الله علیه بلکه جواهر می گوید مشهور این قول را قائلند.

 آیا جمله«وَ إِنْ حَمَلَهَا أَوْ مَسَّهَا بِشَهْوَةٍ فَأَمْنَى أَوْ أَمْذَى فَعَلَيْهِ دَم‌...»در صحیحه معاویة بن عمار مفهوم دارد یا نه؟

 «مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ وَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ وَ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَأَلْتُهُ عَنْ مُحْرِمٍ نَظَرَ إِلَى امْرَأَتِهِ فَأَمْنَى أَوْ أَمْذَى وَ هُوَ مُحْرِمٌ قَالَ لَا شَيْ‌ءَ عَلَيْهِ وَ لَكِنْ لِيَغْتَسِلْ وَ يَسْتَغْفِرُ رَبَّهُ وَ إِنْ حَمَلَهَا مِنْ غَيْرِ شَهْوَةٍ فَأَمْنَى أَوْ أَمْذَى وَ هُوَ مُحْرِمٌ فَلَا شَيْ‌ءَ عَلَيْهِ وَ إِنْ حَمَلَهَا أَوْ مَسَّهَا بِشَهْوَةٍ فَأَمْنَى أَوْ أَمْذَى فَعَلَيْهِ دَمٌ وَ قَالَ فِي الْمُحْرِمِ يَنْظُرُ إِلَى امْرَأَتِهِ أَوْ يُنْزِلُهَا بِشَهْوَةٍ حَتَّى يُنْزِلَ قَالَ عَلَيْهِ بَدَنَة» [6]

 نظریه اولی: مفهوم ندارد زیرا:

 اولا: اگر مفهوم داشته باشد حمل روایت بر فرد نادر است و بخاطر اینکه امناء با امذاء آمده است و اگر امذاء اثری ندارد امناء هم اثری در حکم ندارد

 ثانیا: بر فرض اینکه این جمله مفهوم داشته باشد این مفهوم با ح ششم تعارض دارد وبالمعارضه ساقط است.

 «وَ عَنْهُ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ حَمَّادٍ عَنْ حَرِيزٍ عَنْ مُحَمَّدٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ رَجُلٍ حَمَلَ امْرَأَتَهُ وَ هُوَ مُحْرِمٌ فَأَمْنَى أَوْ أَمْذَى قَالَ إِنْ كَانَ حَمَلَهَا أَوْ مَسَّهَا بِشَيْ‌ءٍ مِنَ الشَّهْوَةِ فَأَمْنَى أَوْ لَمْ يُمْنِ أَمْذَى أَوْ لَمْ يُمْذِ فَعَلَيْهِ دَمٌ يُهَرِيقُهُ فَإِنْ حَمَلَهَا أَوْ مَسَّهَا لِغَيْرِ شَهْوَةٍ فَأَمْنَى أَوْ أَمْذَى فَلَيْسَ عَلَيْهِ شَيْ‌ءٌ» [7]

 نتیجه اینکه این دو حدیث با تعارض ساقط می شوند و ح 3 و غیرش که می گوید مس با شهوت فعلیه شاة مقدم می شود.

 بعضی خواسته اند مانند صاحب جواهر رحمة الله علیه حدیث ششم را بخاطر ضعف سندی از دائره معارضه خارج کنند ولی این روایت به سه طریق نقل شده است طریق مرحوم صدوق به محمد بن مسلم ضعیف است کما اینکه طریق مرحوم شیخ بخاطر علی بن ابی حمزه نیز ضعیف است اما طریق سوم این روایت مشکلی ندارد.

 نتیجه بحث این است که در مس با شهوت باید شاة پرداخت شود و عنوان بحث باید دائر مدار شهوت باشد نه امناء بر خلاف سیدنا الاستاذ رحمة الله علیه که بحث را دائر مدار امناء قرار داده است.