< فهرست دروس

درس خارج فقه آیت الله مرتضوی

کتاب الحج

92/12/10

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: محرمات احرام/ پوشیدن زیورآلات بر زنان/اقوال در مساله
تقدم الکلام که جمع بین روایات به این است که روایات مانعه حمل بر حلی غیر معتاده شود و روایات جواز حمل بر حلی معتاده شود این جمع اشکالاتی دارد خصوصا در حلی معتاده.
اشکال اول:
طبق مفاد ح3[1] و ح [2]4 زینتی حرام است که بقصد زینت باشد(حلی مشهور للزینة) در نتیجه در حلی معتادة باید بگوییم که اگر قصد زینت داشته باشد جایز نیست و فقط در صورتی جایز است که قصد زینت نداشته باشد.
با توجه به این مطلب تنیجه همان تفصیلی است که در اقوال نقل شد که اگر قصد زینت داشته باشد مطلقا حرام است و الا مطلقا حرام نیست.
و فیه:
حدیث سوم اگر چه دلالة مشکلی ندارد اما ضعف سندی دارد لذا مهم حدیث چهارم می باشد که صحیحه محمد بن مسلم است و این حدیث ظاهرا و الله العالم نمی تواند ما ذکرنا را تخصیص بزند زیرا اگر چه این حدیث مطلقا می گوید با قصد زینت حرمت ثابت است چه معتاده باشد و چه نباشد و لکن مفاد تهذیب با فقیه فرق دارد مضافا باینکه اعتبار قصد در گردنبند جای تامل است زیرا گردنبند نفسا زینت است و قصد پوشیدن گردنبند، قصد زینت می باشد و یا بگویید اگر شیئی زینت بود نیاز به قصد زینت ندارد و از عناوین قصدیه نیست اضف الی ذلک باینکه در صحیحه عبد الرحمن که حدیث یک از باب 49 می باشد اموری در رابطه با حلی معتادة ذکر شده است از آن امور قرطان من الذهب می باشد این روایت بالنصوصیة می گوید که گوشواره که قطعا زینت است و مشهورة می باشد اشکال ندارد و اگر گفتیم قصد پوشیدن گوشواره قصد زینت می باشد بخاطر اینکه متلازمین می باشد در نتیجه این روایت بالنصوصیه دلالت بر جواز پوشیدن حلی معتاده به قصد زینت دارد لذا این نص مقدم بر اطلاق صحیحه محمد بن مسلم می شود و این صحیحه حمل بر حلی غیر معتاده می شود.
اگر این مطلب را نپذیرفتیم طبعا صحیحه عبد الرحمن می گوید گوشواره به قصد زینت اگر معتاده است جایز می باشد و صحیحه محمد بن مسلم باطلاقها می گوید جایز نیست حال ان قلنا بالتعارض و التساقط، مرجع عموماتی است که می گوید پوشیدن حلی اشکال ندارد و اگر اصول لفظیه هم اشکال داشته باشد مرجع اصالة البرائة می باشد.
از ماذکرنا جواب از توهم دیگری هم روشن می شود بانیکه این جمع با روایاتی که می گوید حلی مشهوره حرام است مخالف می باشد در نتیجه این روایات می گوید پوشیدن گوشواره معتاده برای محرم حرام است زیرا مشهوره و بارزه می باشد.
جواب این اشکال هم از ماذکرنا روشن شد زیرا صحیحه عبد الرحمن نص در گوشواره می باشد و مقدم بر صحیحه محمد بن مسلم می باشد.
نعم در صحیحه عبد الرحمن جواز حلی معتادة مشروط به این است که حلی معتادة را به زوجش یا رجال نشان ندهد لذا نمی توان گفت حلی معتاده مطلقا جایز است لذا باید در این خصوص قائل به تخصیص شویم و هو الصحیح.
کما اینکه در این صحیحه فقهاء بحثی را مطرح کرده انده اند باینکه این شرط اختصاص به اجانب دارد یا اعم از اجانب و محارم می باشد بعضی گفته اند این شرط انصراف از محارم دارد و اختصاص به اجانب دارد اما بعضی دیگر می گویند این روایت اطلاق دارد هم محارم را شامل می شود و هم اجانب و هو الصحیح زیرا در این روایت فرموده است فی مرکبها و مسیرها و غالبا سوار کننده محرمه، محارم او می باشند لذا وجهی برای اختصاص به اجانب ندارد.

بقی فی المقام شیء
اظهار زینت برای محرمه در حلی غیر معتادة و حلی معتادة للاظهار حرام است اما لعدم الاعتیاد و اما للاظهار حال بحث در این است که این فعل حرام کفاره دارد یا نه؟
ظاهرا و الله العالم برای این حرمت کفاره واجب نمی باشد زیرا آنچه از روایات استفاده می شود حرمت تکلیفی است و هیچ یک از روایات اشاره ای به بحث کفاره نکرده است لذا وقتی که اصول لفظیه سخنی از کفاره نیاورده است به اصل برائت رجوع می شود مگر اینکه کسی به حدیث 5 از باب 8 (کلما جرحت) تمسک کند که قبلا اشکال دلالی و سندی این روایت ذکر شد.
نتیجه بحث این شد که لبس حلی غیر معتادة مطلقا جایز نیست و لبس حلی معتادة در صورتی که بارزه نباشد جایز است.
و توهم اینکه در حلی غیر معتاده روایات زینت موجب تخصیص می شوند جائی ندارد زیرا حلی غیر معتادة مطلقا حرام می باشند چه قصد زینت داشته باشد یا قصد زینت نداشته باشد چه بارز باشد و چه نباشد مگر اینکه زینت محسوب نشود.

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo