< فهرست دروس

درس خارج فقه آیت الله مرتضوی

کتاب الحج

93/02/17

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: محرمات احرام/ محرم هفدهم/ پوشاندن سر بر مردان/پوشاندن سر هنگام خواب
مطلب هفتم: ما اشار سیدنا الاستاذ بقوله:«ولا يجوز تغطية رأسه عند النوم، فلو فعل نسيانا أزال فورا» [1]

در فرع هفتم دو نظریه است.
نظریه اولی: حرمت کما هو المشهور
دلیل:
مضافا الی ادلة العامة کصحیحة القداح، ادله خاصه
منها: محمد بن يعقوب، عن عدة من أصحابنا، عن أحمد بن محمد، وسهل بن زياد جميعا، عن ابن محبوب، عن ابن رئاب، عن زرارة عن أبي جعفر ( عليه السلام ) قال : قلت : المحرم يؤذيه الذباب حين يريد النوم يغطي وجهه ؟ قال : نعم، ولا يخمر رأسه، والمرأة المحرمة لا بأس بأن يغطي وجهها كله عند النوم . ورواه الشيخ بإسناده عن سعد، عن أبي جعفر، عن الحسن بن محبوب مثله[2]
نظریه دوم: جواز
دلیل:
وعنه، عن موسى بن الحسن والحسن بن علي، عن أحمد بن هلال ومحمد بن أبي عمير، وامية بن علي القيسي، عن علي بن عطية، عن زرارة، عن أحدهما ( عليهما السلام ) في المحرم قال : له أن يغطي رأسه ووجهه إذا أراد أن ينام .أقول : حمله الشيخ على الضرورة فيغطي وتلزمه الكفارة، ويأتي ما يدل على ذلك[3]

جمع بین روایات
فقهاء در جمع بین این روایات پنج طریق ارائه کرده اند.
طریق اول: روایت جواز حجیت ندارد کما فی الجواهر:«فما في‌ خبر زرارة الذي لم يجمع شرائط الحجية عن أحدهما (عليهما السلام) «في المحرم له أن يغطي رأسه و وجهه إذا أراد أن ينام»مطرح أو محمول على حال التضرر بالتكشف، أو على التغطية التي هي تظليل أو غير ذلك، و اللّٰه العالم»[4]
و فیه: این روایت طریق صحیح که طریق موسی بن قاسم باشد نیز دارد.
طریق دوم: کما فی التهذیب روایت جواز حمل بر صورت ضرورت می شود یعنی پوشاندن سر در حال ضرورت جایز است.
طریق سوم: و هو الصحیح روایت جواز شریف مورد اعراض اصحاب می باشد و احدی از فقهاء به آن عمل نکرده اند و فتوی به جواز ستر راس در حال نوم نداده اند.
وجه چهارم: این دو روایت با معارضه تساقط می کنند و به ادله عامه مانند صحیحه قداح مراجعه می شود و حکم به حرمت می شود.
طریق پنجم: روایت حرمت ظهور در حرمت دارد و روایت جواز نص در اباحه می باشد النص مقدم علی الظاهر و قرینة علی التصرف فی الظاهر
و فیه: صاحب جواهر فرموده است لایخمر نیز صراحت در وجوب دارد لکن واضح است که لایخمر ظهور در حرمت دارد نه صراحت در حرمت بلکه اشکال این وجه این است که روایت جواز بخاطر اعراض اصحاب حجت نیست و توان معارضه با روایت حرمت را ندارد.

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo