< فهرست دروس

درس خارج فقه آیت‌الله مرتضوی

95/11/06

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: رمي جمره عقبه/ اعمال مني/چهارمي عمل/اعمال حج تمتع

بيان شد كه به دو حديث كه ح5 باب 2 از عقبه و 3 از باب 7 از عود به مني باشد ظهور در اين دارد كه جمره عمود بوده است و بيان كرديم استدلال به اين دو روايت براي اثبات مدعا، با اينكه ضعف سندي دارند، اما مانعي ندارد. چون تفسير است نه حكم اسلامي و همچنين مشهور هم همين فتوا را داده اند و بعيد نيست كه عمل مشهور مستند به اين دو روايت باشد.

ملاحظه چهارم: محدود جمره

محدوده جمره در طول و عرض چقدر است؟ مثلا اگر فرض كرديم جمره به مقدار 2 متر در طول و 2 متر در عرض بوده و حال به اين محدوده، مقداري اضافه شده است مثلا سنگ شده است و چهار انگشت بيشتر شده، آيا رمي به اين جمره كافي است يا خير؟ يا اگر به طول جمره اضافه شد، آيا رمي اشكال دارد يا خير؟

نسبت به اضافات عرضيه معلوم است كه اشكالي ندارد. چون هر بناء در اثر زمان تخريب مي شود و نياز به ترميم دارد و در ترميم مسلما اضافاتي صورت مي گيرد.

پس بحث در اضافات طوليه است كه اقسامي دارد:

اول: روي سنگهاي جمره، سنگ جديد چيده شده است.

دوم: ساختمان جديدي روي جمره ساخته شده است، چه با فاصله باشد (كه دو مكان حساب مي شود) و چه بدون فاصله باشد.

اين احكام بنا بر بعضي از مباني در جمره، رمي كفايت مي كند اگرچه به ساختمان دومي كه با فاصله ساخته شده باشد.

مثلا اگر مراد به جمره، طبق گفته جواهر زمين با بناء آن و حوالي آن مي باشد، با اين مبنا جميع اقسام كافي است و رمي صحيح مي باشد. چون ساختمان جديد، حوالي و حواشي اين زمين است. مگر آنقدر اضافه شود كه ديگر جزء حوالي حساب نشود مثلا 50 متر.

و اشكال در اين مبنا است كه منظور از جمره همان جمره اي كه در زمان معصومين عليهم السلام بوده است، باشد كه معصومين در آن رمي كرده باشند كه طول آن مثلا 2 متر بوده است و بعد نيم متر اضافه شد، آيا رمي در اين نيم متر با اين مبنا كفايت مي كند يا خير؟

نسبت به اين گونه رمي، دو نظريه است:

قول اول: اين رمي كفايت نمي كند بخاطر عاقده اشتغال به اينكه مامور به، ساختمان در زمان معصومين بوده كه بايد رمي شود و يقينا با اين رمي، امتثال صورت گرفته و رمي خارج از اين مقدار، شك در فراغ داريم كه بايد احتياط كرد و با قاعده اشتغال يقيني بايد گفت فقط به همان 2 متر زد. و لذا در بسياري از مناسكها احتياط وجوبي در عدم اكتفا به رمي مقدار زائد فقط دارند.

قول دوم: بعضي گفته اند كه جمره مامور به است و نيم متر اضافه جزء جمره شده است و رمي به اين مقدار زائده كافي است و اين مثل اضافاتي است كه به مساجد كوفه، مدينه، مكه و... شده است.

فیه: اين قياس صحيح نيست و ناتمام است. چون احكام مساجد متفاوت است يكي تطهير، يكي اعتكاف، يكي حرمت ورود جنب و حائض است و دليل بار كردن احكام بر اضافات جديد، بخاطر مسجد بودن آن اضافه است نه اينكه بگويند اين جزء مسجد شده است بعد احكام بار شده.

بله نسبت به تخيير نماز شكسته و كامل در اين اضافه مشكل است و بايد نسبت به آن بحث شود.

نكته: اين بحث فحص تاريخي مفصل مي خواهد كه آيا جمره اي كه ائمه رمي كرده اند امكان دارد تا الان باقي مانده باشد و در آينده هم مثلا تا 5000 سال باقي بماند يا خير؟ و همچنين آن جمره اي كه در زمان ائمه بوده است تا به حال باقي است يا خير و دوباره ساخته شده است؟

نتيجه: پس ما در جمره اي كه بعد از زمان معصومين عليهم السلام درست شده است، دو راه بيشتر نداريم:

اول: يا گفته شود تا زماني كه جمره زمان معصوم است، همان را بزنيم و اگر از بين رفت ساختمان جديد را رمي كنيم.

دوم: يا گفته شود جمره تا روز قيامت باقي است و اين رمزي است براي دوري شيطان.

پس اين بحث هم طبق دو مبناي قبل است كه طبق مبناي جواهر، رمي ساختمان جديد هم اشكال ندارد اما طبق مبناي ديگر معلوم نيست صحيح باشد.

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo