< فهرست دروس

درس تفسیراستاد مروارید

91/09/29

بسم الله الرحمن الرحیم

 صحبت در جمله ...ثم یعودون لما قالوا و وجوه مطروحه در آن بود.
 عرض شد برای این جمله وجوهی ذکر گردیده که در جلسه سابق به دو مورد (که اقوی وجوه است) آن اشاره گردید.
 در ارتباط با وجه دوم عرض شد که چون روایت معتبره در ارتباط با آیه وارد گردیده (و یعودون را، عود الی القول معنا نموده) باید به همان اخذ گردد.
 منتهی یک سؤال مطرح می گردد که قولی که به فقهاء اصحاب نسبت داده شده را باید به چه نحو توجیه نماییم.
 مرحوم صاحب جواهر می فرمایند روایت حمران معرض عنه است و از اصحاب قائلی بر آن وجود ندارد [1]
 .
 استاد: احتمال این معنا وجود دارد که ذیل روایت حمران منسوب به امام علیه السلام نباشد. یعنی ذیل روایت کلام خود راوی از قبیل علی ابن ابراهیم یا مانند ایشان باشد که در مقام تفسیر بر آمده اند و این مطلبی است که در بعض روایات اتفاق افتاده است که گاهی توضیح و تفسیر راوی با خود روایت مخلوط می گردیده و به سختی قابل تشخیص است.
 بنابراین چون در وجه اول خلاف ظاهری وجود دارد، دیگر با وجود چنین احتمالی (که ذیل روایت کلام امام علیه السلام نباشد) روایت به این عنوان قابل استناد نخواهد بود.
 مطلب دیگر در ارتباط با آیه این است که کفاره ظهار کفاره مرتبه است که از آیه شریفه استفاده می گردد.
 علی کل حال مسائل فقهی در ارتباط با ظهار فراوان است. از جمله اینکه گفته شده ظهاری موجب حرمت است که شرائط طلاق در آن وجود داشته باشد و امثال ذلک. طالبین می توانند برای تفصیل بیشتر به کتب فقهی مراجعه نمایند.


[1] و كذا ما سمعته سابقا في خبر سبب النزول- من أن المراد عود غير الفاعل الأول إلى الظهار بعد أن نزلت آيته- لم أجد به قائلا منا. جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام، ج، ص: 132

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo