< فهرست دروس

درس تفسیراستاد محمد مروارید

91/03/02

بسم الله الرحمن الرحیم

 برای طهارت کتابی تمسک شده بود به آیه الْيَوْمَ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّباتُ وَ طَعامُ الَّذينَ أُوتُوا الْكِتابَ حِلٌّ لَكُمْ وَ طَعامُكُمْ حِلٌّ لَهُمْ... [1] تقریب استدلال توضیح داده شد.
 خلاصه استدلال:
 طعام اهل کتاب برای شما حلال است حلال بودن او نشانه پاک بودن اوست با اینکه در طبخ جسم طباخ مباشرت دارد اگر بدن کتابی نجس باشد غذا نجس می شود در آیه فرموده طاهر است پس کتابی نجس نیست.
 پاسخ:
 این استدلال بر دو مقدمه پایدار است که در هریک از دو مقدمه تامل است. مقدمه اول: طعام را
 به معنای غذای آماده برای خوردن معنا نمودند که البته یکی از معانی طعام همین است. مقدمه دوم: این اضافه طعام به اهل کتاب، رابطه یک غذای پخته شده با مباشر طبخ است. ماده معنا نمودند کتاب این اضاف غذای پخته شده است با طبلخ آن
 بحث در مقدمه دوم: ارتباط چه ارتباطی است؟ ارتباط غذا با پزنده غذا است؟ که در این صورت استدلال تمام است.
 اشکال در مقدمه دوم است به چه دلیل می گویید رابطه این دو ارتباط صانع ومصنوع است. احتمال دیگری است ارتباط طعام با اهل کتاب دوصورت دارد یک استدلال شما، نحوه دوم ارتباط یک مملوک با مالکش یعنی طعامی که کتابی مالکش است چه بسا اهل کتاب دست نزده باشد. مالک آن یک نصرانی است در این صورت اشکالی ندارد. شاید به همین نحوه دوم باشد وشارع می خواهد حکم آن را بیان کند بنابراین آیه برای معامله با آنها است وبیشتر از آن استفاده نمی شود.
 اللهم الا ان یقال که وقتی به صورت مطلق می گویند این غذا حلال است یعنی طعام اهل کتاب چه طعامی که در ملکشان است وچه طبخ نموده اند بنابراین می توان گفت مقدمه دوم صحیح است.
 مقدمه اول: واژه طعام چیست ؟ درباره طعام سه احتمال است. احتمال اول: مراد طعام آماده است احتمال دوم: یعنی ذبیحه کتابی، آن لحمی که بوسیله اهل کتاب طعام آماده می شود. این احتمال را قبول نداریم چون یکی از شرایط ذابح مسلمان بودن است احتمال سوم: مراد از طعام؛ گندم، جو ومطلق حبوبات است. و روایات آمده در ذیل این آیه شریفه طعام را به معنای بُر تبیین نموده و بُر یعنی گندم وجو و..بر ظاهر آیه این است که حبوبات اهل کتاب حلال است. ظاهر اینها ارتباط یک مالک است با مملوک.


[1] مائده/5

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo