موضوع: جنون بعد العقد

 همانطور که در جلسه قبل اشاره شد یکی از ادله ثبوت خیار برای زن اولویت می باشد که توضیحش در جلسه قبل بیان شد.

 و فیه:

 صاحب جواهر بر این اولویت اشکال کرده اند:

 «یمکن منع القطع بها خصوصا بعد قول الصادق ع فی خبر عباد القمی الاتی «الرجل لایُردّ من عیب»

 می فرمایند اولویت زمانی دلیل است که اولویت قطعیه باشد یعنی بدانیم علت چیست اما اگر اولویت ظنیه باشد دلیلی بر حجیت آن نداریم و این اولویت قطعیه نیست بلکه ظنیه می باشد خصوصا با توجه به روایتی که خواهد آمد که مرد اگر عیبی داشته باشد زن نمی تواند عقد نکاح را فسخ کند.

 4- برای ثبوت خیار استدلال شده به نفس ضرر و ضرار و نفی غرر و تدلیس.

 اگر زن نتواند عقد را فسخ کند به او ضرر وارد می شود و کسی که فریفته شده است خیار برای او ثابت است و تدلیس و پنهان کردن عیب موجب خیار است.

 نتیجه اینکه خیار ثابت است چه در عقد انقطاعی و چه دائم و فرقی نمی کند جنون ادواری باشد یا اطباقی باشد.

 تحریرالوسیله، ج 2، ص 292 هم تصریح دارند به اینکه زن حق فسخ نکاح را دارد.

 خلاصه اینکه اگر جنون جزء عیوب مرد باشد حق فسخ برای زن ثابت است.

 جنون بعد از عقد:

 از عبارات فقها استفاده می شود که در جنون متجدد اقوال مختلفی است:

 جامع المقاصد، ج 13، ص 220 می فرمایند در این مساله سه قول است و اجماعی وجود ندارد:

 1- ثبوت خیار اگر به شکلی باشد که اوقات نماز را تشخیص ندهد چه مرد دیوانه باشد یا زن دیوانه باشد.

 این قول مختار شیخ طوسی در مبسوط و خلاف و ابن براج در مهذب است.

 2- خیار ثابت است فقط برای زن به شرط عدم تشخیص اوقات نماز اما اگر زن دیوانه شد مرد خیار ندارد.

 3- خیار ثابت است فقط برای زن مطلقا چه مرد وقت نماز را تشیخص دهد یا نه.

 از عبارت تحریرالوسیله، ج 2، ص 292 هم استفاده می شود که مساله اختلاف است ،می فرماید:

 «اما المشترک فهو الجنون... نعم في الحادث بعد العقد إذا لم يبلغ حدا لا يعرف أوقات الصلاة تأمل و إشكال، فلا يترك الاحتياط»

 منهاج الصالحین، ج 3، ص 315، مسئله 1341 می فرماید:

 « العيوب في الرجل... أربعة: الجنون و إن تجدد بعد العقد و الوطء»

 آیت الله وحید در تعلیقه بر منهاج الصالحین می فرمایند: «لایترک الاحتیاط فی الجنون المتجدد بعد العقد بالطلاق اذا ارادت الفسخ»

 ایشان می فرمایند اگر زن قصد فسخ عقد را داشت احتیاط لازم این است که مرد نیز زن را طلاق دهد.

 آیت الله سیستانی در منهاج، ج 3، ص 84 می فرمایند:

 « يثبت خيار العيب للزوجة فيما إذا كان في الزوج أحد العيبين التاليين: الجبّ، و هو قطع الذكر... العنن، و هو المرض المانع من انتشار العضو...»

 ایشان می فرمایند در دو عیب فقط زن حق فسخ دارد یکی جب به این معنا که ذکر مرد قطع شده باشد و عنن به این معنا که مرد قدرت بر مقاربت نداشته باشد.

 در نتیجه ایشان اصلا جنون مرد را موجب ثبوت خیار برای زن نمی دانند.