موضوع: زمینی که کافر ذمی از مسلمان بخرد/ متعلقات خمس/ خمس

بحث در این بود اگر ذمی زمینی را از مسلمان خرید، باید خمس آن را بپردازد و بیان شد که منظور از خمس چه خمسی است.

فرع: حال اگر ذمی، زمینی را که خریده، بعد به مسلمان فروخت و مسلمان معامله را بخاطر اینکه حاکم شرع یک پنجم را بخاطر خمس می خواهد بگیرد، فسخ کرد، در اینجا اگر قائل باشیم خمسی که برای ذمی لازم می شود، در جایی است که ملکی از مسلمان به او منتقل شود، در اینجا هم با فروش زمین از ملکیت ذمی خارج شد و با فسخ، دوباره به ملکیت ذمی در آمد و صدق می کند که ذمی دوباره مالک زمین شده و باید دو خمس بدهد یکی برای خریدن و یکی برای فسخ روز.

اما اگر قائل باشیم خمس زمانی بر ذمی لازم می شود که خرید و فروش صورت بگیرد، در فسخ، خرید و فروشی صورت نگرفته و نیاز به خمس دادن نمی باشد و همان خمس اول که زمین را خرید، کافی است.

فرع: اگر زمینی که ذمی از مسلمان خرید، به وارث منتقل به وارث شد و وارث هم مسلمان است، این وارث باید خمس این زمین را بپردازد. چون این زمین در زمانی که ذمی خرید، متعلق خمس بود و خمس آن را پرداخت نکرده و وارث باید خمس آن را بپردازد.

همچنین اگر ذمی زمینی را از مسلمان خرید و خمس نداد و بعد به مسلمان دیگر فروخت، مسلمانی که زمین را خریده باید خمس را بپردازد.

بله اگر قائل باشیم زمانی که انسان زمین را کسی که معتقد به خمس نیست بخرد، خمس آن لازم نیست که در این صورت مسلمان نیاز به دادن خمس ندارد.

جواب: عنوان «لا یعتقد الخمس» در روایات نیست و از کلمات فقهاء برداشت شده و نمی توان بر آن اعتماد کرد و گفت خمس ندارد. پس باید گفت اگر در زمین ذاتا خمس داشته و خمس آن پرداخت نشده و مشتری آن را خرید، مشتری باید خمس آن را بدهد مثل معدن. اما اگر بالعرض بر آن خمس واجب بود مثل زمینی که ذمی از مسلمان خریده، لازم نیست مشتری خمس آن را بدهد.