< فهرست دروس

درس خارج اصول استاد رضازاده

94/07/05

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: مراد از ما/حدیث رفع/برائت/اصول عملیه
بحث در این بود که استدلال به جمله مالایعلمون برای اثبات برائت در شبهات حکمیه صحیح نیست بخاطر قرینه وحدت سیاق که میگوید مراد از ما حکم نیست.
اشکال اول این کلام گذشت.

و اما اشکال دوم
بر فرض اینکه این قرینه تمام باشد باز هم مدعای شما ثابت نخواهد شد: که مراد از ما حکم نیست بلکه فعل است، زیرا این قرینه معارض دارد و آن معارض مقدم بر این قرینه است.
بیان ذلک:
مای موصول در این فقرات صفتی دارد که صله این ما می باشد و این وحدت سیاق هم ناظر به خود موصول است و هم به آن وصف موصول( که صله موصول است) و وحدت سیاق از نظر خود موصول اگر تمام باشد مثبت مدعای شماست یعنی مراد از ما فعل است نه حکم اما حرف ما این است که این وحدت سیاق از جهت وصف مزاحم این وحدیت سایق از جهت موصوف می باشد به این بیان که وصفی که بعد از ما و بقیه فقرات آمده است در غیر مالایعلمون، وصف ما می باشد که فعل باشد یعنی رفع فعلی که مضطر هستید اما در مالایعلمون نمی شود صفت جهل، وصف برای ما و وصف فعل باشد زیرا فعل برای مکلف معلوم است مکلف می داند به عملی که انجام می دهد شرب گفته می شود اما عنوان فعل مجهول است؛ آیا این فعل شرب خمر است یا شرب ماء است. پس در بقیه موصولات صفت، وصف برای خود موصول است اما در مالایعلمون وصف برای خود ما نیست زیرا خود ما که فعل باشد معلوم است و مجهول نیست بلکه عدم العلم و جهل صفت عنوان فعل است پس سیاق کلام نسبت به خود موصول می گوید ما فعل است اما با توجه به صفت ما، می گوید مراد از ما فعل نیست بلکه عنوان فعل است پس این صفت مانع ظهوری است که سیاق نسبت به موصوف دارد و زمانی که این دو تعارض کردند سیاق از نظر موصوف مقدم بر سیاق از نظر وصف می باشد.

التقرير العربي:
و ثانیا: معارضة وحدة السیاق من جهة الموصول المتقدم فی الایراد بوحدة السیاقی من جهة الوصف المعارض علی الموصول فان وصف الاضطرار و اضرابه عارض علی الموصول بنفسه فالمعروض فیها هو نفس الموصول المراد به الفعل و اما الموصول فیما لا یعلمون لو کان المراد به خصوص الفعل بقرینة السیاق الموصول یلزم ان یکون المعروض لوصف «لایعلم» ای الجهل هو عنوان الفعل، اذ الفعل فیه معلوم و هو الشرب مثلا و لکن المجهول هو عنوان ذاک الفعل بل هو عنوان الخمر او الماء؟ فیلزم مخالفته مع سیاق بقیة الموصولات.
فیدور الامر الامر بین حفظ احد السیاقین السیاق من جهة الموصول او السیاق من جهة الوصف و العرف یعین الثانی فیتعین حمل الموصول فی ما لا یعلمون علی الحکم، حفظا للسیاق المربوط بالوصف کما نظر العرف.[1]



[1]. نهایة الافکار، ممحقق عراقی، ج2، ص 216.

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo