< فهرست دروس

«درس طب در روایات»

استاد تبریزیان

95/08/12

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: ادامه بحث سلامتی در زینت(شانه زدن) – معرفی بیماری سوء هضم

 

شانه زدن موها

از روایات استفاده می‌شود که انسان نسبت به موهای خود وظایفی از جمله شانه کردن آن ها دارد. روایات تاکید زیادی بر شانه کردن مو دارند و آن را به عنوان یک درمان برای یک سری بیماری ها مطرح می‌کنند.

در روایت آمده است:

كَثْرَةُ تَسْرِيحِ‌ الرَّأْسِ تَذْهَبُ بِالْوَبَاءِ وَ تَجْلِبُ الرِّزْقَ وَ تَزِيدُ فِي الْجِمَاع‌[1]

یعنی زیاد شانه کردن سر وبا را را برطرف می‌کند و روزی را جلب می‌کند و در قدرت جماع می‌افزاید.

کلمه «تسریح» با کلمه «تمشیط» متفاوت است. به موهایی که صاف است و ژولیده نیست را «سَرِح» می‌گویند. بنابراین تسریح به معنای صاف کردن مو به وسیله‌ی شانه است. یعنی آنقدر موها شانه شود که صاف شوند.

روایات وبا را به تب و بیماری مسری تفسیر می‌کنند.

شاید یکی از علل ضعف جنسی برای کمتر شانه کردن موها باشد. البته شانه کردن قوانین و اندازه های مخصوصی دارد. ارتباط شانه کردن با مسئله‌ی جنسی، چیزی است که عقل بشر به آن نمی‌رسد.

در روایات تاکید شده است که شانه زدن، وبا را ترد می‌کند.

در روایت آمده است:

الْمَشْطُ لِلرَّأْسِ يَذْهَبُ بِالْوَبَاءِ قَالَ قُلْتُ وَ مَا الْوَبَاءُ قَالَ الْحُمَّى وَ الْمَشْطُ لِلِّحْيَةِ يَشُدُّ الْأَضْرَاس‌[2]

یعنی شانه کردن سر وبا را برطرف می‌کند راوی می‌گوید عرض کردم وبا چیست؟ فرمود تب است و شانه کردن لحیه دندان ها را محکم می‌کند.

هفتاد یا هشتاد بیماری است که همراه با تب است و شانه کردن درمان همه‌ی آن ها است.

در روایت دیگر آمده است:

يَذْهَبُ بِالْوَنَا وَ هُوَ الضَّعْفُ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ- وَ لا تَنِيا فِي ذِكْرِي‌ أَيْ لَا تَضْعُفَا[3]

یعنی شانه کردن وبا را از بین می‌برد و آن ضعف است.

كَثْرَةُ الْمَشْطِ يُقَلِّلُ‌ الْبَلْغَم‌[4]

یعنی زیاد شانه زدن بلغم را برطرف می‌کند.

عرض شد بلغم منشا یک سوم یا یک چهارم بیماری ها است. بنابراین اگر بلغم برطرف شود، یک چهارم بیماری ها برطرف می‌شود.

دفعات شانه کردن

مستفاد از روایات این است که موها باید هر روز و بلکه در هر روز پنج مرتبه شانه بشوند. این امر نشان می‌دهد شانه کردن مو از بحث زیبایی صرف خارج شده است و رنگ و بوی درمان به خود گرفته است.

در روایت آمده است:

فِي قَوْلِهِ تَعَالَى‌ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ- قَالَ إِنَّ أَخْذَ الزِّينَةِ هُوَ التَّمَشُّطُ عِنْدَ كُلِّ صَلَاةٍ[5]

یعنی در مورد قول خداوند که فرمود زینت خود را نزد هر مسجد داشته باشید از امام (ع) سوال شد، فرمود همانا مراد از گرفتن زینت، شانه کردن هنگام هر نماز است.

ائمه(ع) مسجد در این آیه را به نماز تفسیر کرده اند و پنج مرتبه نماز فریضه وجود دارد، بنابراین انسان باید در هر روز پنج مرتبه موهای خود را شانه کند.

در نقل دیگر و در ادامه‌ی همین روایت آمده است:

فَإِنَّ الْمَشْطَ يَجْلِبُ الرِّزْقَ وَ يُحَسِّنُ الشَّعْرَ وَ يُنْجِزُ الْحَاجَةَ وَ يَزِيدُ فِي مَاءِ الصُّلْبِ وَ يَقْطَعُ الْبَلْغَم‌[6]

زیرا شانه کردن روزی را جلب و موها را نیکو و حاجت را برآورده و آب کمر را زیاد و بلغم را قطع می‌کند.

در روایت پیشین آمده بود شانه کردن جماع را افزایش می‌دهد و در این روایت آمده است که آب کمر را زیاد می‌کند، بنابراین می‌توان نتیجه گرفت مکانیزم زیاد شدن عمل همبستری، زیاد شدن آب کمر است.

این مسئله برای زاد و ولد و بارور شدن مهم است.

«عند کل صلاه» یعنی مال و بنون را اتخاذ نکنید بلکه دور کنید و موقع نماز باید شانه و چیزهای دیگری را که خواهیم خواند را همراه کرد.

روایات ترغیب می‌کنند به اینکه در هر روز بیست و سه مرتبه شانه شود و این حداقل است.

در روایت آمده است:

سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ قَوْلِهِ تَعَالَى‌ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ قَالَ هُوَ التَّمَشُّطُ عِنْدَ كُلِّ صَلَاةٍ فَرِيضَةٍ وَ نَافِلَةٍ[7]

یعنی از امام صادق(ع) در مورد قول خداوند که فرمود نزد هر مسجد زینت خود را بگیرید سوال کردم امام (ع) فرمود مراد از زینت شانه کردن هنگام هر نماز فریضه و نافله است.

نافله به معنای نماز مستحب است بنابراین انسان هر چقدر نماز مستحبی بخواند می‌تواند به تعداد آن ها شانه بزند، ولی اگر بگوییم مراد از نافله همان رواتب است، تعداد بیست و دو مرتبه می‌شود.

از این روایات استفاده می‌شود که از شانه کردن تنها مسئله زینت نیست اگرچه کلمه «زینت» آمده است، زیرا با دو یا سه مرتبه شانه زدن، زیبایی محقق می‌شود ولی سفارش به این تعداد از شانه زدن، نشان از این دارد که مسئله‌ی سلامتی و درمان، مطرح است.

همانطور که عرض کردیم، یکی از سفارشات نماز شانه کردن است زیرا در روایت آمده است:

مِنْ‌ ذَلِكَ‌ التَّمَشُّطُ عِنْدَ كُلِّ صَلَاةٍ[8]

یعنی از جمله چیزهایی که هنگام نماز گرفته می‌شود شانه زدن است.

جنس شانه

روایات مطلق است و لازم نیست که شانه حتما از جنس چوب یا عاج باشد. ولی لازم است که صفات شانه رعایت شده باشد:

در روایت آمده است:

النَّاسُ سَوَاءٌ كَأَسْنَانِ‌ الْمُشْط[9]

یعنی مردم مانند دندانه های شانه مساوی هستند.

از این روایت استفاده می‌شود که شانه دندانه های متعدد دارد و این دندانه ها با هم مساوی و هم طراز هستند.

شانه هرچه طبیعی باشد بهتر است و چوب از همه بهتر است ولی شانه های پلاستیکی تضمینی ندارد، مسواک های پلاستیکی دندان همه‌ی مردم را خراب کرده است و نمی‌شود اطمینان کرد. التبه قیاس بین مسواک پلاستیکی و شانه‌ی پلاستیکی درست نیست ولی ما ایمن نیستیم. به خاطر همین مسئله نباید شانه از جنس پلاستیک انتخاب بشود.

با شانه کردن در سر الکتریسیته تولید می‌شود و نوع الکتریسیته به وجود آمده با پلاستیک با الکتریسیته‌ی به وجود آمده با شانه‌ی چوبی متفاوت است و ممکن است که با شانه‌ی چوبی اصلا الکتریسیته تولید نشود زیرا طبع چوب این است که الکتریسیته را مهار می‌کند. به همین جهت نمی‌شود در انتخاب شانه سهل انگاری کرد.

اثبات این مسئله با دستگاه های سنجش الکتریسیته راحت است. می‌شود با آن دستگاه، الکتریسیته‌ی به وجود آمده با شانه‌ی پلاستیکی را از جهت مثبت یا منفی را بررسی کرد. همچنین الکتریسیته‌ی چوب را بررسی کرد و اینکه آیا الکتریسیته تولید می‌کند یا نه؟

همچنین می‌توان با نزدیک کردن تکه های ریز کاغذ به شانه‌ی چوبی، بعد از شانه کردن، وجود الکتریسیته در شانه‌ی چوبی را بررسی کرد که اگر شانه‌ی چوبی الکتریسیته تولید کرده باشد شبیه آهن ربا، تکه های کاغذ را به خود جذب می‌کند.

به هر حال روایات، بیشتر روی شانه از عاج فیل تاکید دارد و ائمه هم شانه از عاج فیل داشته اند.

از نجاست میته سیزده چیز مانند استخوان و مو و ناخن استثناء شده است.

در روایت آمده است:

التَّسْرِيحُ‌ بِمُشْطِ الْعَاجِ‌ يُنْبِتُ الشَّعْرَ فِي الرَّأْسِ وَ يَطْرُدُ الدُّودَ مِنَ الدِّمَاغِ وَ يُطْفِئُ الْمِرَارَ وَ يُنَقِّي اللِّثَةَ وَ الْعُمُور[10]

یعنی شانه زدن با شانه از جنس عاج موجب رویش مو در سر می‌شود و کرم های مغز را طرد می‌کند و صفراء و سوداء را خاموش می‌کند و لثه و گوشت بین دندان ها را تمییز می‌کند.

روایتی هم می‌فرماید استخوان فیل هم خوب است.

پرهیز از ایستاده شانه کردن

در روایت آمده است:

التَّمَشُّطُ مِنْ‌ قِيَامٍ‌ يُورِثُ الْفَقْر[11]

یعنی ایستاده شانه کردن موجب فقر می‌شود.

در روایت دیگر آمده است:

مَنِ‌ امْتَشَطَ قَائِماً رَكِبَهُ الدَّيْن‌[12]

یعنی کسی که ایستاده شانه می‌کند مقروض می‌شود.

در هیچ فرهنگی اینطور نیست که کارهای ریز، اثرات و فوائد زیاد داشته باشد. کسی که می‌خواهد دیونش اداء شود، بنشیند و شانه بزند.

در روایت دیگر آمده است:

لَا تَمْتَشِطْ مِنْ قِيَامٍ فَإِنَّهُ يُورِثُ الضَّعْفَ فِي الْقَلْبِ وَ امْتَشِطْ وَ أَنْتَ جَالِسٌ فَإِنَّهُ يُقَوِّي الْقَلْبَ وَ يَمْخَجُ‌ الْجِلْدَة[13]

یعنی ایستاده شانه نزن زیرا سبب ضعف قلب است و نشسته شانه کن زیرا قلب را قوی و پوست را مغزدار و محکم می‌کند.

بنابراین به افرادی که ضعف قلب دارند سفارش می‌کنیم که زیاد و نشسته شانه کنند.

قلب عضوی و قلب باطنی هر دو مادی است و مراد از قلب باطن، بسته‌ی ژنتیکی است. ژن قوی و ضعیف نمی‌شود و هست و نیست دارد بلکه قلب عضوی ضعیف و قوی می‌شود.

مرتب کردن مو با شانه و آب یا روغن

در روایت آمده است:

كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص يُرَجِّلُ‌ شَعْرَهُ‌ وَ أَكْثَرُ مَا كَانَ يُرَجِّلُ‌ شَعْرَهُ‌ بِالْمَاءِ وَ يَقُولُ كَفَى بِالْمَاءِ لِلْمُؤْمِنِ طِيبا [14]

یعنی پیامبر(ص) موهای خود را ترجیل می‌کرد و بیشتر موارد با آب ترجیل می‌کرد و می‌فرمود برای مومن آب، به عنوان روغن کافی است.

ترجیل یعنی شانه کردن مو به همراه خیس کردن آن که خوب شانه بشود.

طیب به معنای روغن گل ها است که به آن دهن هم می‌گویند و به معنای عطر نیست.

روغن نارگیل هم خوب است ولی هیچ کدام به روغن بنفشه نمی‌رسد.

 

معرفی بیماری سوء هضم

 

در این بیماری غذا در معده هضم نمی‌شود و مدت طولانی در معده می‌ماند و معده دیر تخلیه می‌شود. کسی که سوء هضم دارد، غذا در معده به مرحله‌ی امراء نمی‌رسد.

علائم بیماری

درد در قسمت بالای معده، نفخ و گاز چون وقتی معده ضعیف می‌شود نفخ پیدا می‌کند تا جائیکه قدرت نگه داشتن وضوء هم از بین می‌رود، بزرگ شدن شکم و حالت آروق به وجود می‌آید و احساس سنگینی است.

علت های بیماری

سه وعده بودن خوردن غذا، پرخوری از حد تعیین شده در روایات، خوردن غذا در حال سیری،

«برده» به معنای از دست دادن حرکت معده است و خوردن غذا روی غذا موجب می‌شود حالت انبساط و انقباض معده از بین برود و باعث بزرگ شدن معده و شکم می‌شود.

درمان

داروی پیامبر(ص) که اسم آن را هاضوم گذاشته ایم، جامع با آب زیره، انار شیرین، سویق به خصوص بعد از خوردن کله پاچه، نان خشک، اترج و عسل، پنیر، خواب بعد از غذا خوردن که بر خلاف تبلیغات امروزی که می‌گویند بعد از غذا راه بروید و این خیلی اشتباه است زیرا خون به پاها می‌رود و در کار معده اخلال صورت می‌گیرد.

درازکشیدن برای بعد از صبحانه خوردن است و کسی که شام می‌خورد بخوابد و کار به تبلیغات امروزی نداشته باشد.


BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo