درس طب استاد ضیائی
93/11/18
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: درمان تشنگی
گفتیم یکی از فوائد سویق العدس رفع عطش و تشنگی است. بعد ما به این مناسبت مبحث تشنگی را مطرح کردیم و تشنگی در دنیا و قیامت را مطرح نمودیم. در مورد تشنگی در دنیا گفتیم که گاه فرد هنگام احتضار و جان کندن دچار تشنگی می شود که یکی از علل آن سبک شمردن نماز است که هر قدر هم به فرد آب دهند تشنگی اش برطرف نمی شود.
گاه تشنگی به سبب ظلم ظالمین است مانند ظلمی که یزید و اطراف او بر امام حسین علیه السلام و یارانش وارد کردند.
گاه تشنگی به سبب بدخوری است و گاه به سبب بیماری های خاصی مانند بیماری های متابولیکی مانند قند بالای خون و فشار خون و چربی بالای خون است و یا اینکه کبد فرد چرب شده و درصد آنزیم های کبدی فرد بالا است. بدخوری مانند خوردن فلفل یا سس فلفل مانند قند و شکر زیاد خوردن موجب تشنگی می شود. این قندها اعتیادآور است و مانند خرما و توت و مانند آن نیست که موجب اعتیاد نشود. قند و شکر دارای انرژی ای است که سریع در بدن آزاد می شود و در نتیجه فرد را به آن معتاد می کند. بر خلاف قند طبیعی مانند قند خرما که انرژی آن در طی 24 ساعت آزاد می شود.
بنا بر این کسانی که اسانس های شیمیایی، غذاهای صنعتی، چربی های غیر مجاز و مانند آن را می خورند و یا از زولبیا، بامیه، سوسیس، کالباس و مانند آن استفاده می کنند، اینها موجب تشنگی و بیماری های دیگر می شود. به جای آنها باید از سبزیجات تازه به همراه غذا و یا کاهو بدون سس استفاده کرد. اینها هم فیبر گیاهی دارند هم ضد پرخوری است و هم کلیه ها را فعال می کند و هم تصفیه کننده ی خون است و هم حرارت اضافی را از بدن دفع می کنند.
میوه ی آلبالو خاصیت ضد تشنگی دارد زیرا حاوی تانون است که قابض می باشد. همچنین است آلبالو خشک و یا چای آلبالو که هم ضد تشنگی است و هم چاقی اضافی را برطرف می کند. آلبالو خشک چون حاوی تانون نیست در نتیجه قابض هم نمی باشد و موجب یبوست نیز نمی گردد.
خیارشور و چیزهای شور موجب تشنگی می شود و همچنین غذاهایی که حاوی نشاسته ی زیاد است مانند ماکارونی، برنج سفید، نان سفید، کوکو سیب زمینی موجب تشنگی می شود.
اگر کسی کافئین زیاد مانند چای، قهوه، شکلات و نسکافه بخورد بدنش آب بیشتری از دست می دهد در نتیجه دچار یک سری سنگ ها مانند سنگ های صفراوی می شود. اینها آهن بدن را نیز کم می کنند.
یک لیوان آب سیب رسیده ی شیرین مخلوط با عسل (یک قاشق مربا خوری تا یک قاشق غذاخوری) موجب رفع تشنگی و رفع خستگی عمومی بدن می شود.
اگر کسی ضعف اعصاب، ضعف قلب و تشنگی عارضی دارد برای رفع هر سه مشکل با هم، از شربت گل بیدمشک مخلوط با عسل طبیعی استفاده کند.
برای رفع بیماری و گرما زدگی (مخصوصا برای کسی که به مراسم حج می رود) یک بطری یک و نیم لیتری آب آشامیدنی تهیه کند و در آن چهارده عدد آلو بخارا بیندازد و خاکشیر شسته شده و تمیز را به مقدار یک قاشق غذاخوری در آن بریزد و یک لیموترش عادی را آب گرفته در آن بریزد چند ساعت نگه دارد و بعد مصرف نماید. این معجون هم خون را رقیق می کند و هم مانع یبوست است و هم جلوی ضعیف شدن گردش خون را می گیرد و همچنین ضد عطش و گرمازدگی است.
اگر کسی یبوست همراه با عطش دارد دو الی سه لیوان شربت خاکشیر را در آب جوش دم دهد و بعد از ولرم شدن آن را مصرف کند و یا با عسل طبیعی آن را شیرین نماید. مخفی نماند که خاکشیر در آب سرد قابض بوده و عامل یبوست می باشد.
یکی از میوه های درختی که گاه خودرو است سپستان است که شربت آن را که تشکیل شده از آب آشامیدنی و سی عدد سپستان برای رفع یبوست و تشنگی مؤثر است. سپستان برای کبد (جگر سیاه) مضر است و مصلح آن برای سردمزاج ها گلبرگ های گل محمدی است. در گرم مزاج ها نیز مصلح آن عناب می باشد. (مصلح عناب، عسل می باشد.)
یک لیمو ترش کوچک و یا یک قاشق مرباخوری آب آن در یک لیوان ضد عطش می باشد (لازم نیست آن را شیرین کنند).
از ابو علی سینا نقل است که می گوید: تخم خرفه را در دوغ ترش بخیسانند به این گونه که ابتدا دوغ را روی آن ریخته تا جایی که سطحش را بگیرد و بعد صبر می کنیم تا خشک شود و بعد دوباره دوغ روی آن می ریزیم و این را تا هفت بار تکرار می کنیم و بعد که خشک شد صبح یا شب و یا به همراه غذا از آن تخم می خوریم. (البته باید دقت کرد که کپکی و یا فاسد نشود.)
اگر کسی بلغم سیاه (خون ترش بر اثر بالا رفتن اسید اوریک خون) دارد خوردن آب ولرم برای او بسیار مفید است و تشنگی او را برطرف می کند. اما اگر کسی بلغم صفرا (موکوس) دارد آب خنک عادی (نه سرد تگری) برای او رفع تشنگی او مفید است. باید دانست که آب سرد تگری یکی از عوامل ایجاد کبد چرب می باشد.
از امام صادق علیه السلام روایت است که می فرماید: مَصُّوا الْمَاءَ مَصّاً وَ لَا تَعُبُّوهُ عَبّاً فَإِنَّهُ مِنْهُ يَكُونُ الْكُبَاد[1]
یعنی آب را باید جرعه جرعه و به صورت مکیدنی مصرف کرد و نباید با یک نفس خورد زیرا یک ضرب خوردن آن موجب به هم ریختن تعادل اسید معده و سایر مشکلات می شود.
یکی از عوارض گرمازدگی یا تشنگی زیاد، خشکی و گاه ترک زدگی خشک است به همین دلیل علیه السلام در روایت است که لب های امام حسین علیه السلام ترک خورده بود به همین جهت مناسب است که هنگام نوشیدن آب و نوشیدنی، انسان امام حسین علیه السلام و شهداء کربلا را یاد کند. به هر حال برای رفع فوق، آب ولرم بسیار مفید است. گاه انسان به گونه ای گرمازده می شود که باید به او سرم وصل کرد ولی اگر به آن حد نیست با قطره چکان لب های او را باید خیس کرد بعد باید پارچه ی یخی را با آب معمولی خیس کرد و روی سر و بدنش گذاشت. همچنین آب سیب تازه بدون تفاله یا کف رو را به او دهند و بعد آن را کمی با عسل مخلوط کرده به او بدهند.
اگر پوست ترک خورده و بعد تیره شده است (چه از گرمازدگی باشد یا از چیزی دیگر، مثلا فرد پوست فرد بسیار چرب و تیره است) برای روشن شدن پوست چرب و تیره، باید هر روز سرکه ی طبیعی سیب را در پوست بمالند و بعد صبر کنند تا در مجاورت هوا خشک شود.
اگر پوست بدن چرب نیست ولی در عین حال تیره است، عصرانه پوست خود را با جوشانده ی آویشن ماساژ دهد.
اگر پوست بدن تیره است و فرد به اقسامی از رماتیسم ها مبتلا است بدنش را هر روز با روغن گل بنفشه ی طبی که در پایه ی روغن زیتون درست شده باشد با تهیه کند و یک قاشق مرباخوری از آن بخورد و بعد با روغن گل بنفشه ی طبی ماساژ دهد.
به همین دلیل در روایت است که اگر مردم بدانند چه خاصیتی در روغن بنفشه است آن را جرعه جرعه می نوشند.
اگر کسی تیرگی پوست دارد و از طرفی تعداد موهای بدنش نیز کم است یا اینکه رشد آنها کم می باشد. هر روز با روغن بادام مفید است.
اگر پیاز موی کسی ضعیف باشد آب پیازموش را به موی سر بزند. البته باید دانست که آب مزبور سمی است و انسان نباید خوددرمانی کند.
اگر کسی هم کبدش چرب است و هم پیاز مویش ضعیف است در نتیجه ریزش مویش زیاد می باشد (حتی هورمون زنانه اش متعادل است و هورمون مردانه اش هم بالا نرفته است) برای تقویت موی سر و درمان کبد چرب اگر علت آن غیر ویروسی است سکنجبین انسولی را مصرف کند البته باید دقت داشت که پیاز انسولی (پیازموش) سمی است و باید نزد متخصص مصرف شود.
اگر بیماری توقف تنفسی دارد در دم یا بازدم یا هنگام خواب و یا بیداری دارد و از طرفی مبتلا به برنشیت (التهاب حبابچه های ریه) هم هست و مبتلا به انسداد عروق کبدی و طحال هم می باشد و ریه هایش هم آب آورده است و در کنار آن آب آوردگی شکم هم دارد برای درمان آن یک قاشق چایخوری غاریقون به اضافه ی چهار قاشق چایخوری غافث را با پنج قاشق غذاخوری عسل استخودوس کرده و از آن هر هشت ساعت یک قاشق مرباخوری میل کند.
گفتیم یکی از فوائد سویق العدس رفع عطش و تشنگی است. بعد ما به این مناسبت مبحث تشنگی را مطرح کردیم و تشنگی در دنیا و قیامت را مطرح نمودیم. در مورد تشنگی در دنیا گفتیم که گاه فرد هنگام احتضار و جان کندن دچار تشنگی می شود که یکی از علل آن سبک شمردن نماز است که هر قدر هم به فرد آب دهند تشنگی اش برطرف نمی شود.
گاه تشنگی به سبب ظلم ظالمین است مانند ظلمی که یزید و اطراف او بر امام حسین علیه السلام و یارانش وارد کردند.
گاه تشنگی به سبب بدخوری است و گاه به سبب بیماری های خاصی مانند بیماری های متابولیکی مانند قند بالای خون و فشار خون و چربی بالای خون است و یا اینکه کبد فرد چرب شده و درصد آنزیم های کبدی فرد بالا است. بدخوری مانند خوردن فلفل یا سس فلفل مانند قند و شکر زیاد خوردن موجب تشنگی می شود. این قندها اعتیادآور است و مانند خرما و توت و مانند آن نیست که موجب اعتیاد نشود. قند و شکر دارای انرژی ای است که سریع در بدن آزاد می شود و در نتیجه فرد را به آن معتاد می کند. بر خلاف قند طبیعی مانند قند خرما که انرژی آن در طی 24 ساعت آزاد می شود.
بنا بر این کسانی که اسانس های شیمیایی، غذاهای صنعتی، چربی های غیر مجاز و مانند آن را می خورند و یا از زولبیا، بامیه، سوسیس، کالباس و مانند آن استفاده می کنند، اینها موجب تشنگی و بیماری های دیگر می شود. به جای آنها باید از سبزیجات تازه به همراه غذا و یا کاهو بدون سس استفاده کرد. اینها هم فیبر گیاهی دارند هم ضد پرخوری است و هم کلیه ها را فعال می کند و هم تصفیه کننده ی خون است و هم حرارت اضافی را از بدن دفع می کنند.
میوه ی آلبالو خاصیت ضد تشنگی دارد زیرا حاوی تانون است که قابض می باشد. همچنین است آلبالو خشک و یا چای آلبالو که هم ضد تشنگی است و هم چاقی اضافی را برطرف می کند. آلبالو خشک چون حاوی تانون نیست در نتیجه قابض هم نمی باشد و موجب یبوست نیز نمی گردد.
خیارشور و چیزهای شور موجب تشنگی می شود و همچنین غذاهایی که حاوی نشاسته ی زیاد است مانند ماکارونی، برنج سفید، نان سفید، کوکو سیب زمینی موجب تشنگی می شود.
اگر کسی کافئین زیاد مانند چای، قهوه، شکلات و نسکافه بخورد بدنش آب بیشتری از دست می دهد در نتیجه دچار یک سری سنگ ها مانند سنگ های صفراوی می شود. اینها آهن بدن را نیز کم می کنند.
یک لیوان آب سیب رسیده ی شیرین مخلوط با عسل (یک قاشق مربا خوری تا یک قاشق غذاخوری) موجب رفع تشنگی و رفع خستگی عمومی بدن می شود.
اگر کسی ضعف اعصاب، ضعف قلب و تشنگی عارضی دارد برای رفع هر سه مشکل با هم، از شربت گل بیدمشک مخلوط با عسل طبیعی استفاده کند.
برای رفع بیماری و گرما زدگی (مخصوصا برای کسی که به مراسم حج می رود) یک بطری یک و نیم لیتری آب آشامیدنی تهیه کند و در آن چهارده عدد آلو بخارا بیندازد و خاکشیر شسته شده و تمیز را به مقدار یک قاشق غذاخوری در آن بریزد و یک لیموترش عادی را آب گرفته در آن بریزد چند ساعت نگه دارد و بعد مصرف نماید. این معجون هم خون را رقیق می کند و هم مانع یبوست است و هم جلوی ضعیف شدن گردش خون را می گیرد و همچنین ضد عطش و گرمازدگی است.
اگر کسی یبوست همراه با عطش دارد دو الی سه لیوان شربت خاکشیر را در آب جوش دم دهد و بعد از ولرم شدن آن را مصرف کند و یا با عسل طبیعی آن را شیرین نماید. مخفی نماند که خاکشیر در آب سرد قابض بوده و عامل یبوست می باشد.
یکی از میوه های درختی که گاه خودرو است سپستان است که شربت آن را که تشکیل شده از آب آشامیدنی و سی عدد سپستان برای رفع یبوست و تشنگی مؤثر است. سپستان برای کبد (جگر سیاه) مضر است و مصلح آن برای سردمزاج ها گلبرگ های گل محمدی است. در گرم مزاج ها نیز مصلح آن عناب می باشد. (مصلح عناب، عسل می باشد.)
یک لیمو ترش کوچک و یا یک قاشق مرباخوری آب آن در یک لیوان ضد عطش می باشد (لازم نیست آن را شیرین کنند).
از ابو علی سینا نقل است که می گوید: تخم خرفه را در دوغ ترش بخیسانند به این گونه که ابتدا دوغ را روی آن ریخته تا جایی که سطحش را بگیرد و بعد صبر می کنیم تا خشک شود و بعد دوباره دوغ روی آن می ریزیم و این را تا هفت بار تکرار می کنیم و بعد که خشک شد صبح یا شب و یا به همراه غذا از آن تخم می خوریم. (البته باید دقت کرد که کپکی و یا فاسد نشود.)
اگر کسی بلغم سیاه (خون ترش بر اثر بالا رفتن اسید اوریک خون) دارد خوردن آب ولرم برای او بسیار مفید است و تشنگی او را برطرف می کند. اما اگر کسی بلغم صفرا (موکوس) دارد آب خنک عادی (نه سرد تگری) برای او رفع تشنگی او مفید است. باید دانست که آب سرد تگری یکی از عوامل ایجاد کبد چرب می باشد.
از امام صادق علیه السلام روایت است که می فرماید: مَصُّوا الْمَاءَ مَصّاً وَ لَا تَعُبُّوهُ عَبّاً فَإِنَّهُ مِنْهُ يَكُونُ الْكُبَاد[1]
یعنی آب را باید جرعه جرعه و به صورت مکیدنی مصرف کرد و نباید با یک نفس خورد زیرا یک ضرب خوردن آن موجب به هم ریختن تعادل اسید معده و سایر مشکلات می شود.
یکی از عوارض گرمازدگی یا تشنگی زیاد، خشکی و گاه ترک زدگی خشک است به همین دلیل علیه السلام در روایت است که لب های امام حسین علیه السلام ترک خورده بود به همین جهت مناسب است که هنگام نوشیدن آب و نوشیدنی، انسان امام حسین علیه السلام و شهداء کربلا را یاد کند. به هر حال برای رفع فوق، آب ولرم بسیار مفید است. گاه انسان به گونه ای گرمازده می شود که باید به او سرم وصل کرد ولی اگر به آن حد نیست با قطره چکان لب های او را باید خیس کرد بعد باید پارچه ی یخی را با آب معمولی خیس کرد و روی سر و بدنش گذاشت. همچنین آب سیب تازه بدون تفاله یا کف رو را به او دهند و بعد آن را کمی با عسل مخلوط کرده به او بدهند.
اگر پوست ترک خورده و بعد تیره شده است (چه از گرمازدگی باشد یا از چیزی دیگر، مثلا فرد پوست فرد بسیار چرب و تیره است) برای روشن شدن پوست چرب و تیره، باید هر روز سرکه ی طبیعی سیب را در پوست بمالند و بعد صبر کنند تا در مجاورت هوا خشک شود.
اگر پوست بدن چرب نیست ولی در عین حال تیره است، عصرانه پوست خود را با جوشانده ی آویشن ماساژ دهد.
اگر پوست بدن تیره است و فرد به اقسامی از رماتیسم ها مبتلا است بدنش را هر روز با روغن گل بنفشه ی طبی که در پایه ی روغن زیتون درست شده باشد با تهیه کند و یک قاشق مرباخوری از آن بخورد و بعد با روغن گل بنفشه ی طبی ماساژ دهد.
به همین دلیل در روایت است که اگر مردم بدانند چه خاصیتی در روغن بنفشه است آن را جرعه جرعه می نوشند.
اگر کسی تیرگی پوست دارد و از طرفی تعداد موهای بدنش نیز کم است یا اینکه رشد آنها کم می باشد. هر روز با روغن بادام مفید است.
اگر پیاز موی کسی ضعیف باشد آب پیازموش را به موی سر بزند. البته باید دانست که آب مزبور سمی است و انسان نباید خوددرمانی کند.
اگر کسی هم کبدش چرب است و هم پیاز مویش ضعیف است در نتیجه ریزش مویش زیاد می باشد (حتی هورمون زنانه اش متعادل است و هورمون مردانه اش هم بالا نرفته است) برای تقویت موی سر و درمان کبد چرب اگر علت آن غیر ویروسی است سکنجبین انسولی را مصرف کند البته باید دقت داشت که پیاز انسولی (پیازموش) سمی است و باید نزد متخصص مصرف شود.
اگر بیماری توقف تنفسی دارد در دم یا بازدم یا هنگام خواب و یا بیداری دارد و از طرفی مبتلا به برنشیت (التهاب حبابچه های ریه) هم هست و مبتلا به انسداد عروق کبدی و طحال هم می باشد و ریه هایش هم آب آورده است و در کنار آن آب آوردگی شکم هم دارد برای درمان آن یک قاشق چایخوری غاریقون به اضافه ی چهار قاشق چایخوری غافث را با پنج قاشق غذاخوری عسل استخودوس کرده و از آن هر هشت ساعت یک قاشق مرباخوری میل کند.
