موضوع: مثانه- طب المعصومين ص 360

دکتر مؤمن زاده فوق تخصص بيماري ها عفوني کودکان، دکتر اسماعيلي فوق تخصص کليه اطفال.

عواملي که باعث شب ادراري کودکان

1.عفونت ادراري

2.استرس يعني نگراني مستمر

3.اضطراب يعني دلهره

4.دندان قروچه هنگام خواب

5.ناخن جويدن

6.عامل ژنتيکي

استاد: در روايت هست که اگر زن و شوهري رابطه جنسي داشته باشند بچه اي به دنيا بيايد مبتلا به شب ادراري خواهد شد ژنتيکا.

7.اگر عصب مثانه بزرگتر شود(بايد با جراجي عصب مثانه نيم متر کوتاه شود)

8.گاهي در تب شديد آمپول پني سيلين ميزند که مبتلا له فلج اندامي يا عضوي ميشود. اينجا هم بايد عصب مثانه با جراحي کوتاه شود

استاد: رابطه اي بين شب ادراري و لباس زير کودک نيست ولي بايستي به نحو تناوب و در زمان کم لباسهاي زير کودک عوض شود. (مثلا هفته اي سه بار در تابستان و هفته اي دو بار در زمستان) لباس بچه بهداشتي باشد و نخي باشد که جذب حداکثري عرق داشته باشد و حداقل اصطکاکي به بدن کودک داشته باشد. نه بچه عرق سوز شود و نه اگزماي خشک بگيرد

و نه حشرات ريز ذره بيني بنام مايتها يعني هيره در لباس و سطح پوست کودک زياد نشود تا ضريب عفونت و خراش پوستي طفل بالا رود يا مبتلا به زخم بستر شود.

نيز بچه را بعد از شيردادن به سمت راست بخوابانيد تا معده بچه زود تخليه شود. زيرا وقتي مدفوع زياد در روده بماند آب زيادي از دست ميدهد و بچه مبتلا به يبوست ميشود.

طب باليني و تشخيصي

دردهاي دو طرف پهلو و از جمله درد سينه ها گاهي بخاطر عدم رو انداز است و گاهي بخاطر تحرک زياد است که معمولا عضلات پشت و کمر درد ميگيرند.

اگر درد در يک طرف پهلو باشد و نيز سوزش ادرار هم باشد، تکرر ادرار، سردرد و سرگيجه هم باشد و رنگ ادرار تغيير کند و مايل به قهوه اي لوچ يا مايل به رنگ قرمز شود مربوط به ناراحتي هاي کليه و مجاري ادراري است.

نگه داشتن ادرار آسيب به کليه ها ميزند امکن عفونت را بالا ميبرد و يکي از عوامل ايجاد عفونت ادراري است.

جاهايي که تراکم جمعيت زياد است مثل کمپ ها امکان عفونت ادراري بيشتر است. مخصوصا دختران و زناني که کنار دريا ميروند و در آب شنا ميکند خودشان را مبتلا به عفونت هاي ادراري و مجاري ادراري ميکنند.

آنفولانزاي پرندگان زياد شده است. در فصل سرد و خشک اگر کسي آنفولانزاي انساني داشته باشد آنفولانزاي پرندگان بگيرد مرگش قطعي است.لذا اگر پرنده اي مرده است بهش دست نزنيد حتي اگر پرنده براي خودتان باشد

در اتاقي که سالن است پرنده نباشد. انتهاي حياط قرار دهيد. خطر کنار گوشتان است.

آب دريا که غالبا شور است عفونت ادراري نمي آورد( نگفتيم عفونت مجاري تناسلي نمي آورد. مخصوصا اگر دريا بين شور و شيرين بود ولي پر از آشغال بود يعني مثلا کارخانه جاتي که به اين دريا يا رودخانه وصل است فاضلاب کارخانه اي و شهري ريخته ميشود و ...)

در زمان دندان در آوردن بچه، شکمش نامنظم ميشود. شکمش شل ميشود شبيه اسهال. نيز بچه تب نامنظم ميگيرد و دماي بدنش 38 و نيم ميشود. و گاهي اسهال ويروسي ميگيرد که بايد سريع درمان کرد که آب بدنش کم نشود.

عفونت کليه و مننژيت، تب مي آورد و تبش ناشي از وجود عفونت داخلي است که خطرناک است و بايد سريع درمان شود.

گاهي بيماري مزمن کليوي است که غالبا مربوط به بيماري کم خوني مزمن است. مثلا اگر کم خوني مزمن اش فقر آهن باشد، ضريب ابتلاي اينها به آلزامير در اين افراد بيشتر است لذا حتما بايد عسل، سيب بخورد و با تجويز پزشک مکملي برايشان گذاشته شود.

گاهي فرد انسداد مجاري ادراري دارد يا عفونت ادراري دارد ولي بخاطر نگهداري ادرار يا عفونت مجاري ادراري و چسبندگي مجاري ادراري يا بخاطر وجود سنگ بزرگ در مثانه که خروجي پيش آبراه را ببند، نيست بلکه مشکل عصبي است(اصطلاحا نرو ژنيک يعني نارسايي عصبي کليه گويند)

نارسايي کليه سه عارضه سوء دارد: سبب سوء رشد کودک ميشود، باعث سوء تغذيه ميشود، ....

طب باليني آزمايشگاهي

در طب باليني آزمايشگاهي بايد نمونه ادراري کامل گرفته شود يعني آزمايش ادرار. يعني در نمونه ادراري کامل موارد زير بايد بررسي شود:

ميزان اوره خون و بلغم سياه خونش

ميزان کراتين خون

ادرار صبحگاهي بچه چقدر است که اگر کم باشد علامت خطر است. اگر کم بود بايد چگالي يا وزن مخصوص ادرار سنجيده شود. وزن مخصوص در حال عادي بين يک و پانزده هزارم تا يک و بيست هزارم باشد

يک سنوگرافي از کليه و مجاري ادراري

سيستو گرافي يعني وي سي جي معين. يعني گرفتن عکس رنگي. در برخي موارد خاص آيا پوسيدگي جداري کليه دارد يا نه؟ آيا کيست توموري جداري دارد يا نه؟ آيا سنگ کليه اش آسيب به کاليست ها و حالب ها زده است يا نه؟ آيا تومورش خوش خيم است يا نه؟ آيا کيست کليه دارد يا نه؟ و....اينجا بايد عکس رنگي گرفته شود. آنجا که فرد برگشت ادرار به کليه ها دارد . کل مسير بايد بررسي شود.

اگر موارد فوق را انجام ندهدو نظارتي از سمت والدين نباشد بچه ممکن است کليه هايش را از دست بدهد و محتاج دياليز ميشود. دستگاه دياليز اطفال در کشورهاي دنيا هست ولي در ايران نيست.

دستگاه دياليز اطفال مشکل کمتري براي اطفال توليد ميکند مثلا بيمار نيم ساعت قبل و نيم ساعت بعد از دياليز حالت تهوع دارد لذا بايد مختصري نمک به بيمار داده شود تا حالت تهوع نگيرد که اسيد معده بالا بياورد. دستگاه دياليز اطفال در کودکان 5 الي 11 ساله به کار ميرود که چنين کودکاني به دليل مادرزادي مشکل کليه دارند و کليه هايشان نميتواند تصفيه اوره خون کند. لذا هميشه اسيد اوريک خونشان بالاست و پوسيدگي کليه و کم کاري کليه بالاست تا جايي که منجر به تعطيلي کليه ميشود

توجه: طبق آمار دانشکده علوم پزشکي دانشگاه فردوسي مشهد تا پايان آذر 1385 هجري شمسي از 103 کودکي که مرگ مغزي داشته اند با اجازه اولياء آنها کليه هايشان پيوندزده شد به کودکاني که کليه هاي خود را از دست داده اند.