درس اخلاق استاد هادی عباسی‌خراسانی

موضوع: حدیث اخلاقی/نماز شب /آثار نماز شب

1- بحث اخلاقی (آثار نماز شب)

وروي عن الصادق جعفر بن محمد، عن آبائه، عن أمير المؤمنين عليه السلام قال: قال رسول الله صلى الله عليه وآله: «صلاة الليل مرضات للرب، وحبّ الملائكة، وسنّة الأنبياء، ونور المعرفة، وأصل الايمان، ورأفة للأبدان، وكراهية للشيطان، وسلاح على الأعداء، واجابة للدعاء، وقبول للأعمال، وبركة في الرزق، وشفيع بين صاحبها وبين ملك الموت، وسراج في قبره، وفراش من تحت جنبه، وجواب مع منكر ونكير، ومونس وزائر في قبره».[1]

1.1- اشاره به بعضی از آثار نماز شب در جلسه‌ی گذشته

برخی از آثار نماز شب را بر اساس این روایت در جلسه‌ی گذشته عرض کردیم. رضایت الهی در نماز شب است. اگر قرار باشد رضایت الهی را به دست آوریم، باید سراغ نماز شب برویم. فراز دوم این بود که نماز شب، موجب دوستی با فرشته‌ها است. در نظر اولیای الهی در هنگام فضیلت نماز شب و بین الطلوعین، لحظه‌ی رفت‌وآمد فرشته‌های شب و روز است. هنگام تعویض شیفت، هر دو گروه هم را درک می‌کنند. فرشته‌های شب و روز، یکدیگر را درک می‌کنند. در بین‌الطلوعین، رزق خاصی است.

نماز شب، سیره‌ی همه‌ی انبیای الهی است. سنت به معنای سیره‌ی انبیا می‌توان گرفت و اینکه سنت و مستحب مؤکد است. در حدیث رسول مکرم اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) است که اگر بر امت من زحمت نبود، نماز شب را واجب می‌کردیم. مستحبی است که تالی‌تِلوِ واجب‌ها است.

1.2- نور معرفت

و نور المعرفة؛

نماز شب، نور معرفت است. اگر معرفت را برایش نورانیتی قائل شویم، این نورانیت به نماز شب است. نماز شب، جلودار معارف است.

1.3- اصل ایمان

و اصل الایمان؛

بنیان و ریشه‌ی ایمان، نماز شب است.

1.4- سبب آرامش بدن‌ها

و راحة الابدان؛

کسانی که دنبال آسایش هستند، راحتی و آرامش ابدان است. هرچند در ظاهر زحمت برای اجسام است، ولی در درازمدت باعث آسایش و راحتی است.

1.5- سبب تنفر شیطان

و کراهیة للشیطان؛

چیزی است که مورد پسند شیطان نیست و از آن بدش می‌آید.

1.6- سلاحی بر علیه دشمنان

و سلاح علی الأعداء؛

نماز شب، اسلحه علیه دشمن است؛ هم دشمن بیرونی و هم دشمن درونی. در برخی جنگ‌ها نمازشب‌خوان‌ها برای پیروزی دعا می‌کردند. دعای نماز شب‌خوان‌ها در پیروزی مؤثر است.

1.7- سبب اجابت دعا

و اجابة للدعاء؛

استجابت دعا است. در هنگام نماز شب، انسان وحدت دارد و دعای در وحدت، اجابت دارد.

1.8- سبب قبولی اعمال

و قبول للاعمال؛

تعبیر نهم شد. آنچه اعمال را تأیید می‌کند نماز شب است.

1.9- سبب برکت برای رزق

و برکة للرزق؛

اگر می‌خواهیم رزق‌مان برکت یابد، نماز شب بخوانیم.

اگر می‌توانید در وقتش بخوانید؛ و گرنه خارج وقت بخوانید. به نظر ما در کل شب می‌شود نماز شب را خواند؛ ولو اول شب. اگر کسی خوف خواب ماندن دارد، عیبی ندارد که ابتدای شب بخواند. بعد از نماز عشاء، نماز شب بخواند. اگر می‌تواند تمام رکعات هشت گانه و شفع و وتر را بخواند؛ و گرنه حد اقل دو رکعت، خود را مهمان نماز شب کند. ان‌شاءالله در محضر نماز شب باشیم. نماز شب، یک حضور است که باید مثل یک کلاس درس مغتنم شمرد.