درس اخلاق استاد هادی عباسی‌خراسانی

موضوع: اخلاق سیاسی/اخلاق مدیران و مسئولین /وظایف اخلاقی مسئولین نسبت به مردم

1- بحث اخلاقی (وظایف اخلاقی مسئولین نسبت به مردم)

1.1- رعایت عدالت و در دسترس بودن و پرهیز از شر رساندن به مردم

حدیث امروز را در محضر امام صادق (علیه‌السلام) هستیم. یکی از احادیثی است که ان‌شاءالله من و شما روحانیت و علما و بعد مسئولان مکرّم از مصادیق خوب این حدیث باشند و باشیم؛ به خصوص کسانی که خدا به آنان نعمتی داده است و در آن نعمت، زبان‌زد هستند و مسئولیتی دارند. کارهایی به دست‌شان بر آورده می‌شود. خطاب حضرت، آنها است. قضیه‌ی شرطیه‌ی عجیبی است.

«من تولّی أمراً من أمور الناس فعدل و فتح بابه و رفع شرّه»؛[1]

هر کسی که کاری از کارهای مردم به دستش سپرده شده است و مسئولیت آن را به عهده دارد، یا به انتصاب یا به انتخاب. ولی امر یا ولی فقیه به انتصاب یا به انتخاب مردم، مانند نماینده‌ها و وکلا و رئیس جمهور، این افراد باید عدالت را مشی زندگی خود قرار دهند؛ عدالت نفسی، اجتماعی و سیاسی. درباه حضرت امیر (علیه‌السلام) گفتند: «قتل فی محراب عبادته لشدّة عدالته».

1.2- توصیه‌ی امام رضا (علیه‌السلام) به امام جواد (علیه‌السلام)

و در خانه‌اش را باز بگذارد. حضرت امام رضا (علیه‌السلام) در نامه‌ای به امام جواد (علیه‌السلام)نوشتند و فرمودند: «شما بسترت را در دالان ورودی خانه قرار بده؛ حتی موقع خواب هم در دسترس مردم باش».[2]

و بدی‌اش را از دیگران برطرف کند. این رفع شر، مراحلی دارد که ان‌شاءالله روزهای آینده بحث می‌کنیم.

پیام اخلاقی این حدیث این است که باید در دسترس مردم باشیم و اهل عدالت باشیم و اگر بدی‌ای داریم، به دیگران نرسد. مدیریت کنیم؛ به خصوص شما فرهیختگان و فضلا و علما که عقیده‌ی مردم، دست ماست و زمام اعتقادی مردم، دست ماست. خیلی باید مراقب خود باشیم. واقعا باید در دسترس مردم باشیم. شاید هر لحظه مردم ابتلائاتی داشته باشند که به دست ما حل شود.