درس اخلاق استاد هادی عباسی خراسانی

موضوع: فضایل امیرالمؤمنین علیه السلام/ /

1- حدیث اخلاقی (فضایل امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)) – بیانات به مناسبت میلاد حضرت

خدا را شاکریم؛ الحمد لله الذی جعلنا من المتمسکین بولایة أمیرالمؤمنین و ذریته المعصومین (علیهم‌السلام). خدا را شاکریم که ما را متلفظ و متکلم به نام‌های ائمه علیهم‌السلام و به ویژه، نام مبارک حضرت سرّالأنبیاءوالمرسلین، حضرت امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) قرار داد.

امروز، روز چهارشنبه است؛ و ایام ماه مبارک رجب و در آستانه ولادت با سعادت حضرت سرّالأنبیاءوالمرسلین، حضرت امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) هستیم.

1.1- 1،ذکر خدا، سرمایه مؤمن و موجب ایمن ماندن از وساوس شیطان

روایات امروز را از کلمات ایشان عرض می‌کنیم. در غررالحکم است؛

«ذکر الله رأس مال کل مؤمن و ربحه السلامة من الشیطان»؛[1]

از احادیث قابل دقت است؛ ذکر خداوند، سرمایه هر مؤمن است. انسان در دنیا، نیاز به سرمایه دارد؛ سرمایه انسان، ذکر الهی است؛ سودش این است که از شیطان به سلامت گذر می‌کند؛ شیطان نمی‌تواند او را بلغزاند و وسوسه کند. ﴿أَلاَ بِذِكْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ﴾؛[2] خیلی آیه عجیبی است؛ آرامش انسان را، در ذکر الهی مطرح می‌کند.

1.2- 1،ذکر خدا در جنگ با دشمن

حضرت امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در فرمایش دیگرشان که مرحوم صدوق در خصال نقل می‌کند، فرمودند:

«إذا ألقیتم عدوکم فی الحرب فأقلّوا الکلام و أکثروا ذکر الله عزّ و جلّ»؛[3] در ملاقات با دشمن، کمتر سخن بگویید و بیشتر ذکر بگویید.

1.3- 1،ذکر امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)، عبادت است

«ذکر علیٍّ عبادة»؛[4] یاد از حضرت امیرالمؤمنین و نام ایشان (علیه‌السلام) و بیان حالات و مقامات حضرت و همه اینها، عبادت است. یکی از بهترین عبادت‌ها، این است که به یاد مقامات و حالات حضرت باشیم.

1.4- 1،سفارش حضرت به امام حسن (علیه‌السلام)

در یکی از سفارش‌های‌شان به امام مجتبی (علیه‌السلام) در نامه 31 نهج‌البلاغه که با دقت بخوانید؛ تمام کلمات ایشان نورانی است، ولی وصیت‌نامه ایشان به امام مجتبی (علیه‌السلام) قابل اهمیت است؛ حضرت می‌فرمایند:

«وَاعْلَمْ أَنَّ أَمَامَكَ طَرِيقاً ذَا مَسَافَة بَعِيدَة، وَمَشَقَّة شَدِيدَة»؛[5] پسر من! بدان که راه پیش‌روی شما با مسافت طولانی و مشقت زیاد است. تنها دعای واجب، دعای ﴿اهدِنَا الصِّرَاطَ المُستَقِيمَ﴾[6] است. این «إهدنا»، نیاز به مراقبت و مواظبت دارد؛ هر لحظه باید، مراقب چپ و راست باشیم که به تعبیر خود حضرت، گمراه‌کننده هستند.

1.5- 1،اعتراف عمر به فضایل امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)

در آستانه ولادت با سعادت حضرت هستیم. از خصلت‌های ایشان این است که در کعبه متولد شده است. روزی خلیفه دوم، دستش را گذاشت روی شانه سرّالله‌الأعظم حضرت امیر المؤمنین (علیه‌السلام) گفت: یا علی سه خصلت داری که کسی این سه خصلت را ندارد:

1) مولود کعبه هستی؛

2) همسر حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) هستی؛ چه تعبیر عجیبی!

3) آقا رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌وآله) همه درها را به مسجد مدینه بستند، مگر درب خانه شما را؛ این خصلت‌ها منحصر به شما است.

1.6- 1،جایگاه امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)، مانند جایگاه سوره توحید در قرآن

روزی رسول مکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله به امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) فرمودند: «یا علی، نسبت شما در قرآن، همانند نسبت سوره توحید و قل هو الله احد است؛ بعد بیان فرمودند که علی جان، کسی که تو را به زبان دوست داشته باشد، یک سوم دین را احراز کرده است؛ کسی که تو را به قلب دوست داشته باشد، دو سوم دین را به دست آورده است؛ و کسی که تو را به زبان و به دل و حقیقت دوست داشته باشد و در راه دوستی تو حرکت کرده باشد، تمام دین را احراز کرده است؛ همانند قل هو الله احد که کسی که یک بار بخواند، یک سوم قرآن، و کسی که دو بار بخواند، دو سوم قرآن، و کسی که سه بار بخواند، ختم قرآن کرده است»؛[7] نسبت شما، نسبت سوره مبارکه توحید است.

1.7- 1،امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)، صراط مستقیم

«نحن الصراط المستقیم»؛[8] حقیقت صراط مستقیم هستند؛ خودشان فرمودند: «أنا الصراط المستقیم»؛[9] این أنا، برای ولایت است.

1.8- 1،ضرورت انس گرفتن با حالات امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)

جا دارد هر لحظه، سپاس‌گزار وجود حضرت امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) باشیم؛ حالات این وجود با برکت را، قدر بدانیم. این ایام، ایام انس گرفتن با حالات آن مولود مکرم است؛ با حالات ایشان، انس بگیریم.

1.8.1- 1،8،انس با سحر و ذکر خدا

اولین انس این است که ایشان، اهل سحر و ذکر بودند. این ذکرالله را بیاییم در وجودمان با توجه به سیره امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)، ادامه دهیم. متلفظ به اذکار لفظی باشیم. ذکر لفظی، انس و وحدت می‌آورد. انس، وحدت و وحدت، انس می‌آورد؛ این دو، به هم مترتب هستند. ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْرًا كَثِيرًا﴾؛[10] ای اهل ایمان، ذکر کثیر داشته باشید. فرمودند: ذکر کثیر، تسبیحات حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها)[11] و تسبیحات حضرت امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) و ذکر لاإله‌إلاالله و ذکر صلوات است. تا می‌توانیم، متذکر به اذکار الهی باشیم.

این، اولین سیره و روش حضرت است که می‌توانیم استفاده کنیم.

1.8.2- 1،8،انس با دعا و گریه و آه

در دنیایی که افتخارش، جنگ با آهن سرد است و ابزارهای جنگی مختلف داشته باشد، ایشان فرمودند: «و سلاحه البکاء»؛[12] سلاح انسان مؤمن، بکاء و آه است؛ «إن آه اسم من اسماء الله عز و جل»؛[13] در روایت است که آه، اسمی از اسمای الهی است. برنامه‌ریزی کنیم شب و سحر داشته باشیم.

1.8.3- 1،8،انس با زیارات حضرت و سایر معصومین علیهم‌السلام

با حالات امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) و زیارت‌نامه حضرت، انس داشته باشیم؛ زیارت امام حسین (علیه‌السلام) را بخوانیم؛ زیارت حضرت امام زمان (علیه‌السلام) و زیارت‌های گوناگونی که در مجامع روایی وارد شده است، بخوانیم. ایام متعلق به حضرت امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) است؛ بتوانیم انس داشته باشیم.

1.9- 1،مقدمه بودن علوم برای ولایت مداری

فقه و اصول و تفسیر و عرفان ما، همه برای این است که ما در خدمت معارف اسلامی و الهی باشیم. ولایت‌مداری نیاز به برنامه‌ریزی دارد. روز به روز باید خود را چک کنیم و محک بزنیم که ولایت‌مدار هستیم، یا خیر؟ ان‌شاءالله دنیا و آخرت ما، بر اساس محبت ائمه طاهرین (علیهم‌السلام) و امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) باشد.

امیدواریم ان‌شاء‌الله خدا به همه ما توفیق دهد که بتوانیم در مسیر ولایت حرکت کنیم؛ با ولایت زنده باشیم و با ولایت بمیریم.

﴿رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ﴾.[14]

﴿رَبَّنَا لاَ تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا﴾.[15]

ان‌شاءالله در دنیا و آخرت، دست‌مان در دست اهل ولایت و محبت باشد. اللهمّ أحینا کما أحییت أمیرالمؤمنین (علیه‌السلام) و أولاده المعصومین (علیهم‌السلام).

ان‌شاءالله موفق و مؤید باشید و همه ما، ولایت‌مدار باشیم و با حضرت امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)، محشور باشیم.