درس خارج فقه استاد میرزا محمدحسین احمدی فقیه یزدی

موضوع: سفاهت

سفیه به کسی گفته می شود که عقل ندارد والا ممکن است هوش و... داشته باشد ولی عقل ندارد.

پس عقل نعمت بزرگی است واگر عقل نداشته باشد ملعبه ی همگان می شود.

حالا که عقل دارد مقدمات اراده عقلانی را محکم می کند داشته باشد:

مقدمات در همه جامهم است،آیه شریفه آمن الرسول بماانزل الیه من ربه...

کسی که نسیان دارد باید علامتی برای خودش بگذارد کاری خطایی از او سر می زند می داند خطا است باید ممیزی برای خودش قرار دهد واگر این آدم خلبان شود یا ملوان شود بعد بگویم فراموش کردم ،خوب شمای خطاکار فراموش کار نباید این را قبول می کردی یا مراقبی کنار خودت می گذاشتی که نسیان تورا هوشیار کند چون مقدمات نسیان دست خود انسان است بله در حین نسیان دست خودش نیست،من که میدانم نسیان ایجاد می شود باید مقدمات آن را از بین ببرم.

پس خداوند کسی را که نسیان وخطا کرده را مواخذه کند ربنا لاتواخذنا ان نسینا،واین قسمت آیه این معناش می شود چون می توانم کاری کنم واراده ای کنم که خطا ونسیان پیش نیاید.

این در عرف ما هم اگر کسی بگوید خطا ونسیان کردم می گوییم توکه می دانستی خطا ونسیان می کنی چرا مراقبت نکردی وبا مراقبت نیامدی.

همین طور است مقدمات عقلانی که در اختیار ماست وباید طوری رفتار کنیم که مغلوب وسوسه وهوا وهوس وشیطان نشود وباید مقدمات عقلانی را مراقبت کنیم تا اراده عقلانی روی موازین خود به وجود بیاید.

پس مقدمات اراده عقلانی مقدمات دارد ووقتی طوری چیده شد که اراده عقلانی را ضعیف کند وتصمیم درست نگیرد باید جلوی این گرفته شود.

خداوند معین کرده که اگر احیانا مقدمات عقلانی را ما درست محاسبه نکردیم تضمین کرده بقیه النور را تا آخر حفظ کند تا مقدمات عقلانی تحت هر شرایط باقی بماند.

نمی توان گفت مارا در مقدمات عقلانی مواخذه نکن درست نیست چون شما عقل دارید ومی توانید مقدمات را جلوگیری کنید.

بوعلی ره در مطلبی در عقل می گوید تا وقتی عقل حاکم برخیال است وخیال مانند عصا دست عقل است پیشرفت انسانی است که تخیل کمک عقل است ولی اگر تخیل داخل اراده عقلانی شد اول مشکلات است.

اعتدلال از مسائل ضعیف است که همه چیز انسان براساس آن جلو برود.

یکی از چیزهایی که غضب می کند وخودرا محجور می کند که مشکل اجتماعی هجران ودوری از دیگران است

دستور است که3مرتبه از شما سر نزند ودر برخی روایات است که 3روز است که اگر کس از دیگران دوری کند هم به خودش وهم به جامعه ضرر می زند ،مهاجرت کردن مومن همین است بدون علت که بایک ناراحتی از دیگران هجران می گیرد که نباید3روز یا3مرتبه تکرارشود.

آسیب اجتماعی قهرکردن

باب تحريم هجر المؤمن بغير موجب و كراهته بعد الثلاث معه و استحباب المسابقة إلى الصلة

16251- 1-محمد بن يعقوب عن علي بن إبراهيم عن أبيه و عن محمد بن إسماعيل عن الفضل بن شاذان جميعا عن ابن أبي عمير عن هشام بن الحكم عن أبي عبد الله ع قال: قال رسول الله‌ص‌ لا هجرة فوق ثلاث.[1]

16252- 2-و عن عدة من أصحابنا عن أحمد بن محمد عن علي بن حديد عن مرازم بن حكيم عن أبي عبد الله ع في حديث قال: لا خير في المهاجرة.[2]

16253- 3-و عنهم عن أحمد بن محمد بن خالد رفعه و عن الحسين بن محمد عن جعفر بن محمد عن القاسم بن الربيع قال في وصية المفضل سمعت أبا عبد الله ع يقول‌ لا يفترق رجلان على الهجران إلا استوجب أحدهما البراءة و اللعنة و ربما استحق ذلك كلاهما فقال له معتب جعلت فداك هذا الظالم فما بال المظلوم قال لأنه لا يدعو أخاه إلى صلته و لا يتغامس‌له من كلامه سمعت أبي ع يقول إذا تنازع اثنان فعاز أحدهما الآخر فليرجع المظلوم إلى صاحبه حتى يقول لصاحبه أي أخي أنا الظالم حتى يقطع الهجران بينه و بين صاحبه فإن الله تبارك و تعالى حكم عدل يأخذ للمظلوم من الظالم.[3]

دونفر از هم جدانمی شوند الا این که یکی از آن دو موجب برائت ولعنت می شود.

معنارا چطور بفهمیم؟گاه روش های را کنار هم بگذارید دل شما از معنا درست نمی شود بلکه میگوید این وظیفه بود وکاری دیگر نمی شدولی آنچه شارع می خواست نشد.

مثلایائسه کسی که حیض نمی بیند وزمان50و60 معین شد ولی این که کجا پیاده شود وفصاحت وبلاغت را ببرسی کردیم ولی منظور چیست مثلا کسی 30ساله یائسه است ویا چه کند؟

باید گفت احکام یائسه براو بار می شود ولو مفاهیم ومعانی که از یائسه از روایت فهمیدید سرجای خودش است وتردید نیست وتردید جایی که نتوانستید حقیقت ومعنا را کشف نکردی.