< فهرست دروس

درس تفسیر استاد علم الهدی

تخصصی سیاسی- اجتماعی

91/10/28

بسم الله الرحمن الرحیم

 آیه نهم: وَ مَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلَّا لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ لَوْ أَنَّهُمْ إِذ ظَّلَمُواْ أَنفُسَهُمْ جَاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُواْ اللَّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُواْ اللَّهَ تَوَّابًا رَّحِيمًا. [1]
 لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ
 دهمین خصوصیت حاکم إسلامی: مورد إطاعت باشد
 با توجه به آیات قبلی که در مورد تحاکم عند طاغوت است، خداوند متعال می فرماید:
 الَمْ تَرَ إِلىَ الَّذِينَ يَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ ءَامَنُواْ بِمَا أُنزِلَ إِلَيْكَ وَ مَا أُنزِلَ مِن قَبْلِكَ يُرِيدُونَ أَن يَتَحَاكَمُواْ إِلىَ الطَّاغُوتِ وَ قَدْ أُمِرُواْ أَن يَكْفُرُواْ بِهِ وَ يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَن يُضِلَّهُمْ ضَلَالَا بَعِيدًا * وَ إِذَا قِيلَ لهَمْ تَعَالَوْاْ إِلىَ‌ مَا أَنزَلَ اللَّهُ وَ إِلىَ الرَّسُولِ رَأَيْتَ الْمُنَافِقِينَ يَصُدُّونَ عَنكَ صُدُودًا * فَكَيْفَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِيبَةُ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ ثُمَّ جَاءُوكَ يحَلِفُونَ بِاللَّهِ إِنْ أَرَدْنَا إِلَّا إِحْسَنًا وَ تَوْفِيقًا * أُوْلَئكَ الَّذِينَ يَعْلَمُ اللَّهُ مَا فىِ قُلُوبِهِمْ فَأَعْرِضْ عَنهْمْ وَ عِظْهُمْ وَ قُل لَّهُمْ فىِ أَنفُسِهِمْ قَوْلَا بَلِيغًا.
 رسولان ما باید مورد إطاعت مردم باشند. مؤمن برای تحاکم نباید پیش طاغوت برود. و اگر بگوید من فقط در فصل خصومت پیش طاغوت می روم، و در موارد دیگر او را قبول ندارم. و یا بگوید: فقط در فصل خصومت، به طاغوت مراجعه نمی کنم، و در سایر موارد طاغوت را قبول دارم، باز هم مشکل (پذیرش حکومت طاغوت ولو به صورت موجبه جزئیه) باقی است.
 در إدامه، خداوند متعال به رسول أکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) و در کل حاکم إسلامی می فرماید: به قسم خوردن کسانی که می گویند: دیگر پیش طاغوت نمی رویم، توجه نکن. و از آنها إعراض کن.
 باذن الله
 فراز « بإذن الله »، در واقع رد کسانی است که پیش طاغوت می روند. زیرا رفتن آنها پیش طاغوب به إذن خداوند متعال نیست. لذا هر پیغمبری که رسالت دارد، باید در صدر حکومت قرار گیرد. و این یکی از فرقهای رسول و نبی است. به عبارت دیگر؛ رسول کسی است که به إذن خداوند باید حاکم جامعه قرار گیرد.
 اینکه گفته شده « بإذن الله »، به دو جهت است:
 برخی فکر می کردند که حکومت فقط از آن خداوند متعال است. و إطاعت پیامبر شرک به خداوند متعال است. مانند: حرث بن نعمان فهری.
 إطاعت پیغمبر در طول إطاعت خداوند متعال است.
 جَاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُواْ اللَّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ...
 یازدهین خصوصیت حاکم إسلامی: نرمش در مقابل متخلفینی که پشیمان شده اند.
 از کلمه جاؤوک إستفاده می کنیم که متخلف خودش آمده است و لذا وی پشیمان است. در اینجا نباید حاکم سختی نشان دهد. بلکه با پذیرش عذر و پشیمانی أفراد، آنها را بخشیده و برای آنها إستغفار کند.
 فرق حکومت دینی با غیر دینی این است که حکومت غیر دینی بین متخلف معاند و متخلف پشیمان فرقی در إجرای قانون نمی گذارد. ولی حکومت دینی بین این دو تفاوت می گذارد.
 در جوامع غربی گاه حتی پا را از این فراتر گذاشته و در مواردی افراد بی گناه را با اینکه می دانند بی گناه می باشند، مورد آزار و أذیت و حتی کشتن قرار می دهند. و یا به زندانهای طولانی محکوم می کنند. که چندین سال بعد معلوم می شود وی گناه کار بوده است. این مطلب را می توان در جوامعی که از نژاد پرستی بالاتری برخوردارند، بیشتر مشاهده نمود.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


[1] نساء/سوره4، آیه64

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo