موضوع: آناتازی /فقه پزشکی /مسائل مستحدثه

خلاصه مباحث گذشته:

بحث ما در صور آناتازی بود.

وجود آتانازی در شرایع دیگر

نکته ای باید بیان شود و آن هم اینکه یک موردی را گزارش کرده اند در کتاب اخلاق پزشکی که یک خانم یهودی بستری شده و وضعیت او به گونه ای است که برای زنده ماندن باید لوله ای درون معده او گذاشته شود تا غذا به او داده شود. سرپرست او دخترش می باشد. آن دختر اعلام کرده که اگر لوله ای که قراردادید خراب شد دیگر لوله جدید قرار ندهید. لوله خراب شده و او اجازه قرار دادن لوله جدید نمی دهد. بیمار هم به هوش نیست که خودش تصمیم گیری کند. پزشکان می‌گویند این کار به معنای گرفتن جان مادر بدون هیچگونه کاهش اساسی در شرایط بالینی او خواهد بود. آن دختر می گوید به جای تغذیه از ناحیه لوله، مادرم ترجیح می دهد که بمیرد. پس این مسأله قتل ترحم آمیز اختصاص به مسلمانان ندارد و دیگر ادیان نیز درگیر این مشکلات هستند.

در این کتاب آمده «مادر به دلیل عدم موافقت با گذاشتن لوله تغذیه، حمایت ربّی ها را برای کاهش یا قطع درمان دریافت نخواهد کرد» یعنی عالم دینی آنها نظرش اینجا محترم است. نظریه حرام و حلال در یهود مورد احترام آنهاست. بعد می گوید «وقتی این لوله گذاشته نشود منجر به مرگ مادر می شود در حالی که این مادر به جز عدم رساندن غذا، مشکل دیگری ندارد. تعیین اینکه بهترین راه احترام به مادر اینجا مشخص نیست» می خواهد بگوید عقل در اینگونه مسائل حکمی ندارد و باید شرع به کمک او بیاید. شرع اینجا به کمک آمده و تصمیم گیری می کند. می گوید «در سنت یهودی وظیفه روشنی برای علت غذا خوردن وجود دارد که به گفته هلاچاه-دستور العمل شرعی آنهاست- دخترش نباید آن را نقض کند مگر اینکه شخص در حال مرگ-احتضار- باشد» به دختر می گویند دوست دارید با یک خاخام صحبت کنید؟ می گوید این دختر وقتی حکم شرعی برایش بیان می شود، می گوید طبق آئین و شریعت رفتار شود و برایش لوله گذاری شود.

نکته ای در این کتاب است که می تواند محل بحث باشد. تا اینجا بیمارستان به آئین یهودیت احترام گذاشت. فرض کنیم اگر این دختر می گفت نمی خواهم طبق شریعت رفتار کنم. پرسش این است که رفتار پزشک باید چگونه باشد. در این کتاب آمده پزشک می گوید خواست بیمار برای من مهم است چه مطابق شریعت باشد و چه مطابق شریعت نباشد. حال سوال می شود پزشک مسلمان باید در اینصورت چکار کند. به نظر ما پزشک یا باید طبق شریعت ما عمل کند یا مطابق شریعت آنها و راه سوم را قبول نداریم.