درس نهایة الدرایة استاد محمد غیاثی

موضوع: مباحث الفاظ/اقتضاء النهی للفساد4 /مراد از نهی در عنوان2

○ نهایه‌الدرایه ج۲ص۳۸۲س۹تعلیقه۲۱۹

- اقتضاء النهی للفساد (۴)

۱. آخوند ره : ملاک مساله اقتضاء نسبت به نهی تحریمی و تنزیهی عمومیت دارد. این عمومیت اختصاص به باب عبادات دارد. این اختصاص موجب تخصیص عنوان مساله به نهی تحریمی نمی‌گردد.

۲. وجه توهم موجب شدن اختصاص مزبور نسبت به تخصیص عنوان مساله آن است که :

الف - در باب عبادات صحت به معنای موافقت با امر (طلب فعل ) است. طلب فعل با طلب ترک (= نهی ) جمع نمی‌گردد خواه طلب ترک به نحو لزومی باشد و خواه به نحو غیر لزومی. پس صحت با نهی تحریمی و تنزیهی جمع نمیشود.

ب - در باب معاملات صحت به معنای ترتب اثر است . ترتب اثر منافاتی با کراهت ندارد.

۳. دفع توهم : اختصاص داشتن این عمومیت موجب تخصیص عنوان مساله به نهی تحریمی نیست زیرا تحفظ بر عنوانی ساری در تمامی اقسام ممکن است بدین صورت که نهی به طور مطلق و غیر مقید به مرتبه‌ی خاصی ملاحظه شود نه آنکه نهی با تمامی مراتب خود ملاحظه شود تا آنکه سریان در جمیع موارد ( باب معاملات و باب عبادات ) معقول نباشد.

۴. ملاحظه نهی به طور مطلق و غیر مقید به مراتب آن ، در صورتی تام است که همان‌طور که در باب عبادات اقتضای مجرد نهی مورد بررسی قرار میگیرد و مراتبِ آن دخالتی ندارد در باب معاملات نیز مجرد نهی مورد نظر قرار گیرد و مرتبه‌ی تحریمیِ آن دخالتی در اقتضای فساد نداشته باشد.