درس نهایة الدرایة استاد محمد غیاثی

موضوع: مباحث الفاظ/اقتضاء النهی للفساد25 /تأسیس اصل در مسأله

○ نهایه‌الدرایه ج۲ص۳۹۱س۲تعلیقه۲۳۱

- اقتضاء النهی للفساد (۲۵)

- مقتضای اصل در مساله اصولی و فرعی

الف. آخوند ره:

۱. اگر شک در دلالت نهی بر فساد شود اصلی در مساله اصولی وجود ندارد.

۲. در باب معاملات ، به لحاظ مساله فرعی، اگر عموم و یا اطلاقی که اقتضای صحت داشته باشند نباشد ، اصل فساد معامله است.

۳. در باب عبادات ، به لحاظ مساله فرعی، شک در صحت و فساد دارای صوری است.

ب. محقق اصفهانی ره :

۱. کلام در تاسیس اصل در فرض شک در صحت عبادتی است که متعلق نهی قرار گرفته است نه مطلق عبادت. پس تفصیل دادن کلام در صور شک در عبادت جای ندارد.

۲. اگر مساله اقتضاء ، مساله‌ای عقلی باشد :

یک.‌ بنابر آنکه صحت و فساد به معنای موافقت با امر باشد : فساد قطعی است و شک در آن نیست تا آنکه تاسیس اصل شود زیرا کلام بعد از فراغ از امر و عدم اجتماع امر و نهی است.

دو. بنابر آنکه صحت به معنای موافقت با ملاک امر باشد ، ثبوت ملاک قطعی است و شک در منافات بغض فعلی با مقربیت عمل است و با فرض عدم استقلال عقل نسبت به منافات و یا عدم منافات، اصلی در این میان نیست.

۳. اگر مساله اقتضاء ، لفظی باشد :

یک. به لحاظ مساله اصولی، اگر شک در ظهور نهی مولوی در ارشاد به مانعیت شود اصلی وجود ندارد.

دو. به لحاظ مساله فرعی، اصل صحت عبادت است زیرا:

۱) مفروض عدم منافات حرمت مولوی با عبادی بودن عمل است.

۲) مفروض عدم حجت بر مانعیت نهی از مقربیت است.

۳) مفروض وجود اطلاق دال بر ثبوت ملاک در عمل عبادی است.