درس نهایة الدرایة استاد محمد غیاثی

موضوع: مباحث الفاظ/مفاهیم28 /مفهوم شرط24

○ نهایه‌الدرایه ج۲ص۴۲۴تعلیقه۲۶۷

- مفهوم شرط (۲۴)

۱. مرحوم آخوند ره از یک سو در مساله اجتماع، متعلق حکم را فعلی که از مکلف صادر می‌شود می‌داند و از سوی دیگر در مساله اقتضاء النهی للفساد و مساله تداخل اسباب، متعلق حکم را عنوان می‌داند.

۲. آخوند ره : بنابر قول به تداخل، باید تصرفی صورت گیرد مثل آنکه مفاد شرطیه اول، وجوب وضوء باشد و مفاد شرطیه دوم، تاکد وجوب وضوء باشد.

۳. محقق اصفهانی ره در مقام تقریب: وجوب به معنای اراده است. اراده کیف نفسانی و از اعراضی است که قابل اشتداد و حرکت است. لازمه حدوث مرتبه‌ای دیگر از آن، تاکد اراده اول و انقلابِ آن به مرتبه شدید است.

۴. محقق اصفهانی ره در مقام تحقیق: بنابر آنکه مفاد قضیه شرطیه حدوث وجود باشد، التزام به تاکد، مُجدی در تحفظ بر این مفاد نیست زیرا در اشتداد انقلاب و تبدل وجودی به وجود دیگر نیست بلکه بنابر اصالت وجود، وجود واحد مستمر دارای تحولات و استکمالات است. آری تبدل در موجود بالعرض (ماهیت) صورت خواهد گرفت.

۵. معنای قبول حرکت در مقوله، امکان خروج وجود واحد از حدّی به حدّی دیگر است.

۶. معنای قبول حرکت در مقوله آن نیست که حدوث وجود دیگری موجب انقلاب و تبدل وجود سابق گردد.