درس نهایة الدرایة استاد محمد غیاثی

موضوع: مباحث الفاظ/مفاهیم39 /مفهوم شرط35

○ نهایه‌الدرایه ج۲ص۴۲۹پاورقی۲

- مفهوم شرط (۳۵)

۱. بعث مولا، ایجاد تسبیبی فعل عبد است.

۲. مراد از معرِّف در مقام ، آن است که با وجود خود، کاشف از وجودی دیگر باشد نه آنکه مراد ، اصطلاح منطقیِ آن باشد.

۳. معرِّف در منطق آن است که با ماهیت خود، ماهیت دیگری را تعریف کند.

۴. بنابراین، وجهی لزوم صدق (و حمل) معرِّف بر معرَّف را ایجاب نمی‌کند.

۵. یقال: صدقِ معرِّف - به معنای لازم حکم و یا معلول حکم - بر ملزوم حکم و یا علّتِ آن (یعنی ملاک حکم و یا موضوع حکم) ، مستحیل است به یکی از دو وجه زیر:

الف. لزوم خلف و اجتماع دو متقابل (صدق لازم و ملزوم بر واحد) .

ب. با توجه به تاخر حکم از علّتِ خود، اگر علّتِ حکم، معرِّفِ حکم باشد لازم اید تقدم علم به شیء از شیء (و به تعبیری دیگر ، لازم خواهد آمد تاخر معرَّف از معرِّف).