درس نهایة الدرایة استاد محمد غیاثی

موضوع: مباحث الفاظ/عام و خاص25 /حجیت عام قبل از فحص2

○ نهایه‌الدرایه

ج۲ص۴۶۴ تعلیقه۲۹۸

- عام و خاص۲۵/حجیت عام قبل از فحص۲

۱. آخوند ره: اگر عام در معرض تخصیص باشد، تمسک به آن قبل از فحص از مخصص جایز نیست چرا که اگر قطع به استقرار سیره عقلاء بر عدم عمل به آن قبل از فحص نباشد، پس لا اقل شک در آن خواهد بود.

۲. محقق اصفهانی ره: پس خودِ در معرض تخصیص بودن - نه آنکه موجب اختلال در امری دیگر باشد - وجه عدم عمل به عام قبل از فحص در بنای عقلاء خواهد بود.

۳. ان قلت:

الف. اگر مخصص منفصل کاشف از استعمال عام در خصوص باشد، پس معرضیت - به طور نوعی - موجب اختلال در کشف عام از اراده استعمالی در عموم خواهد بود.

ب. اگر مخصص منفصل کاشف از اراده واقعی و جدّی در خصوص باشد به طوری که عام به جهت ورود کاشفی قوی‌تر حجت نباشد، پس معرضیت موجب اختلال در حجیت عام خواهد بود.

ج. اگر مخصص منفصل موجب پایان یافتن امد حکم عام باشد با تحفظ بر استعمال عام در عموم و تعلق اراده جدّی به عموم، پس عدم اعتناء به اصالت ظهور وجهی نخواهد داشت.

۴. قلتُ:

الف. اگر صدور واقعی مخصص موجب پایان یافتن حکم عمومی ظاهری - که منبعث از مصلحتی ورای مصلحت واقع است - باشد، وجه عدم اعتناء به اصالت ظهور ، وقوع عام در معرض تخصیص و عدم تعلق اراده فعلی به مضمونِ آن خواهد بود.