درس خارج فقه استاد قادر حیدریفسائی
1401/08/29
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: کتاب الطهارة/نجاسات/غائط حیوان غیر مأکول اللحم دارای نفس سائله/رجوع به آیات
مرحلهی دوّم: رجوع به آیات.
آیهی ﴿فیه رجال یحبّون ان یتطهّروا و الله یحبّ المطّهّرین﴾ (سورهی توبه، آیهی ۱۰۸).
بحث اوّل: درباره مفاد آیه.
مفاد اجمالی فقرهی مذکور این است که کسانیکه غائط و بول و یا غائط را بوسیلهی آب ازاله میکنند، در زمرهی محبوبین خداوند هستند. با ضمیمهی مطالبی که در مسئله بول ذکر شد.
بحث دوّم: دربارهی کیفیّت استدلال.
از طرفی در فقرهی مذکور به ازالهی غائط بوسیلهی آب اطلاق تطهّر شده است (در ضمن یتطهّروا و المطّهّرین). از طرفی دیگر تطهّر در شرع به ازالهی نجاست اطلاق میشود. (سیّد مرتضی در الانتصار ص۹۷). بنابراین، این فقره، بدون حصر، دلالت میکند بر اینکه غائط آدمی در عداد نجاسات است.
برای سرایت مفاد آیه (نجاست غائط آدمی) به موضوع مورد سؤال (غائط حیوان غیر مأکول اللّحم دارای نفس سائله) احتیاج به عدم القول بالفصل است. (مقدّس اردبیلی در مجمع الفائدة ج۱ ص۲۹۸).
نتیجهی نهائی بحث در مرحلهی دوّم: آیه بکمک عدم القول بالفصل دلالت بر نجاست موضوع مورد سؤال میکند.
مرحلهی سوّم: رجوع به روایات.
دربارهی غائط، در ابتداء نظر، سه طائفه روایت وجود دارد.
طائفه اوّل: روایاتی که مدلول آنها، نجاست عذره به نحو مطلق است (به نحو مطلق یعنی عذرهی حیوان مأکول اللّحم و غیر مأکول اللّحم، عذرهی حیوان دارای نفس سائله و فاقد نفس سائله).