درس خارج فقه استاد قادر حیدری‌فسائی

موضوع: کتاب الطهارة/نجاسات/انسان میّت/ مرحله پنجم: رجوع به عقل

مرحله‌ی پنجم: رجوع به عقل.

عقل با هر دو صورت آن، در این مسئله فاقد حکم است. به همان علّتی که در مسائل سابق بیان شد.

مرحله‌ی ششم: رجوع به اصل عملی.

درباره‌ی طهارت و نجاست انسان میّت چون دلیل اجتهادی (روایات، اجماع) وجود دارد، نوبت به اصل عملی (برائت، احتیاط، تخییر، استصحاب) نمی‌رسد. ولی بر فرض عدم دلیل اجتهادی، اصل عملی عامّ نسبت به خود انسان میّت وجود ندارد که این اصل عملی دلالت بر طهارت و یا نجاست انسان میّت کند ولی نسبت به احکام فرعیّه مربوط به انسان میّت (مثل وجوب غسل ید هنگام تماس با انسان میّت) اصل عملی عامّ وجود دارد. امّا اصل عملی خاصّ درباره‌ی انسان میّت، اصل طهارت است.

متفرّقات:

اموری که در مسئله طهارت و نجاست انسان میّت مورد استفاده قرار گرفته‌اند، عبارتند از:

۱) قول لغویّ در موضوع شناسی بدویّ.

۲) علم اصول.

بحث حقیقت شرعیّه، بحث خبر واحد، بحث مطلق و مقیّد، بحث عامّ و خاصّ، بحث ظهور، بحث جمله خبریّه در مقام طلب، بحث تعارض، بحث مرجّحات، بحث عدم القول بالفصل، بحث جمع عرفی، بحث قول لغوی در موضوع شناسی دلیلی، بحث شهرت، بحث حکومت و ورود، بحث عقل، بحث اصل عملی، بحث اجماع.

۳) علم رجال و درایه.۴) آیات الاحکام.۵) تفسیر و علوم ادبی.

۶) کتب اربعه و جوامع دیگر روائی.۷) کلام فقهاء.۸) مذاهب اربعه عامّه.

نتیجه نهائی بحث: به عنوان فتوای تنجیزی، انسان میّت مطلقا نجس است.