درس خارج فقه استاد قادر حیدریفسائی
1402/08/23
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: کتاب الطهارة/نجاسات/اجزاء جدا شده از میته/ مرحله دوّم: رجوع به آیات
آیه سوّم: آیهی ﴿و الله جعل لکم من بیوتکم سکنا و جعل لکم من جلود الانعام بیوتا تستخفّونها یوم ظعنکم و یوم اقامتکم و من اصوافها و اوبارها و اشعارها اثاثا و متاعا الی حین﴾. (سورهی نحل، آیهی ۸۰).
بحث اوّل: دربارهی مفاد آیه.
مفاد اجمالی آیهی مبارکه این است که استفاده از پوست انعام برای ساختن خانه (خیمه) و استفاده از پشم و کرک و موی انعام به عنوان اثاث و وسائل زندگی جایز است.
بحث دوّم: دربارهی کیفیّت استدلال.
از طرفی کلمهی اثاثا در آیهی مبارکه مطلق است. این کلمه بواسطهی اطلاق، هم شامل وسائلی میشود که شرط استفادهی از آنها طهارت است و هم شامل وسائلی میشود که شرط استفاده از آنها طهارت نیست (فاضل جواد در مسالک الافهام ج۱ ص۱۸۲) و جواز استفادهی مطلق از پشم و کرک و موی انعام دلالت بر طهارت این اجزاء میکند. از طرفی دیگر کلمهی الانعام عامّ افرادی و مطلق احوالی است و لذا این کلمه شامل حیّ و میّت، موت حتف الانف و غیر موت حتف الانف میشود. بنابراین، اجزاء جدا شده از میته در صورت عدم روح طاهر است. و بین اجزاء شده از انعام و اجزاء جدا شده از سایر حیوانات طاهر، عدم القول بالفصل وجود دارد. (سیّد بن زهره در غنیه ص۴۲، سیّد مرتضی در ناصریات ص۱۰۰، شیخ طوسی در خلاف ج۱ ص۶۷، فاضل مقداد در کنز العرفان ج۱ ص۱۰۳ و .....).
نتیجهی نهائی بحث در مرحلهی دوّم: اجزاء جدا شدهی از میته در صورت فقدان روح طاهر است.