موضوع: قواعد فقهیه/ مقدمات/ کتاب های تالیف شده

قواعد فقهیه در کلمات فقهاء

اولین فقیهی که بحث از قواعد فقهیه کرده- قاعده لاحرج

اولین کتابی که نوشته شده کتاب القواعد و الفوائد شهید اول است در سال 786 به شهادت رسید. شهید اول ثانی می نویسد: لم یعمل الاصحاب مثله. شهید اول فقیه در بسیاری از مسائل فقهی مبتکر بوده است. برخی فقها مسائل فقهی را تولید و احداث کرده اند و برخی دیگر از فقها آنچه فقها تولید کرده اند را مورد بررسی قرار داده اند. کتاب القواعد شهید اول کتاب فقهی و اصولی و ادبی و دیگر مباحث را دارد. لذا بعد از آن چند کتاب پیرامون این کتاب نوشته شد. اولین کتاب را فاضل مقداد شاگرد شهید اول بنام جامع الفوائد فی تلخیص القواعد را نوشت بعد از آن بازنگری در کتاب کرد و نام او را نضد القواعد الفقهیه را نوشت به معنای چینش قواعد فقهیه. فاضل مقداد متوفای 826 است.

کتاب دوم- تقی الدین مختصر قواعد الفقه را نوشت در سال 900 از دنیا رفتند.

کتاب سوم- شهید ثانی زین الدین عاملی بنام تمهید القواعد الاصولی ئو العربیه را نوشت

کتاب شهید اول سه چاپ دارد. یکی با تحقق سید عبد الهادی حکیم که بهترین چاپ است و چاب دیگری شده.

کتاب پنجم- القطاب الفقهیه علی مذهب الامامیه ابن ابی جمهور احسائی نوشته است.

کتاب ششم- القواعد الستة عشر برای مرحوم شیخ جعفر کاشف الغطاء

کتاب هفتم- الاصول الاصیله برای عبدالله شبر است.

کتاب هشتم- عوائد الایام من مهمات الاحکام

بجای فصل بندی عائدة عائدة تقسیم بندی کرده 88 قاعده فقهی را ملا احمد نراقی نوشته است.

کتاب عوائد دو چاب به خود دارد یکی چاپ سنگی و دیگری چاپ حروفی.

کتاب نهم- المقالید الجعفریه فی القواعد الاثنی عشریه متوفای 1243 محمد جعفر استرآبادی

کتاب دهم- عناوین الاصول در دو جلد سید عبد الفتاح مراغی نوشته است در سال 1274 از دنیا رفته اند. نود و سه قاعده را بحث کرده اند. در مراغه مدفون است.

کتاب یازده- خزائن الاحکام مرحوم شیروانی در سال 1285از دنیا روفتند

کتاب دوازده -مناط الاحکام مولف آن مولی نظر علی طالقانی است

کتاب سیزده- مستقصی قواعد المدارک نوشته ملا حبیب الله کاشانی سال 1340 از دنیا رفتند در چهار جلد تالیف کرده اند.

کتاب چهارده- بلغة الفقیه نوشته سید محمد بحر العلوم است در سال 1326 از دنیا رفته اند

این کتاب پانصد قاعده فقهی را نوشته اند برخی قاعده نیستند بلکه مساله فقهی است که اسم آن را قاعده گذاشته اند

کتاب پانزده- القواعد الفقهیه تالیف مرحوم خالصی کاظمی است.

کتاب شانزده- تحریر المجله نوشته محمد حسن کاشف الغطاء 1394 از دنیا رفته اند. او و برادرش شیخ احمد کاشف الغطاء عرب اصیل است معروف است سید یزدی مسائل عروه را می نوشت به دو برادر می داد بعد از ویراستاری عروه الوثقی حاصل آن بود. شیخ محمد حسین تنها فقیهی است که زندگی نامه روزانه خود را بنام عقود حیانی نوشته است. مجموعه آثار در 37 جلد چاپ شده است

کتاب هیفده- القواعد الحسنیه تقریرات درس میرزا است

کتاب هیجده- از معاصرین مشهور است اولین کتاب القواعد الفقیه مرحوم بجنوردی است کتابی عالمانه و تحقیقانه است. انتشارات دلیل ما با تحقیق این کتاب را منتشر کرده است. 64 قاعده را بحث کرده است البته کتاب آیت الله مکارم دو جلد کتاب قواعد فقهی نوشته و معتقد است که جلد اول او قبل از قواعد فقهیه مرحوم بجنوردی تالیف کرده

کتاب نوزده- الایضاحات السنیه تالیف آیت الله سبحانی

کتاب بیست- قواعد فقهیه آیت الله فاضل لنکرانی

کتاب بیست و یک- جلد 6 فرهنگ فقه است دویست قاعده فقهی را مطرح کرده اند

کتاب بیست و دو- قواعد فقیه تقریرات درس آیت الله سیستانی

کتاب دروس تمهیدیه قواعد فقهیه ایراوانی

کتاب بیست و چهار- قواعد فقهیه زارعی سبزواری آن را نوشته است.

تقسیم بندی قواعد فقهیه

هشت تقسیم بندی گفته شده است.

اخرین تقسیم بندی قواعد فقهیه: برخی قواعد در ابواب خاص بکار می آید و برخی در همه ابواب بکار می آید ابتدا قواعدی که در همه ابواب مطرح می شود را می گوییم