موضوع: تفسیر موضوعی/تکبر /ملحقات مبحث تکبر

تکبر را تقسیم کردیم به سه قسم. در مقابل خدا ، در مقابل انبیا و در مقابل مومنین.

تکبر در مقابل خداوند را بیان کردیم. نمونه بارز آن را هم بیان کردیم که تکبر فرعون بود.

تکبر شیطان هم مصداق دیگر آن است در ماجرای سجده بر آدم علیه السلام

﴿قالَ لَمْ أَكُنْ لِأَسْجُدَ لِبَشَرٍ خَلَقْتَهُ مِنْ صَلْصالٍ مِنْ حَمَإٍ مَسْنُون‌﴾[1]

این عبارات شیطان و قیاس او ریشه در تکبر شیطان دارد.

﴿قالَ أَنَا خَيْرٌ مِنْهُ خَلَقْتَني‌ مِنْ نارٍ وَ خَلَقْتَهُ مِنْ طين‌﴾[2]

در این آیه دوم هم علت را بیان کرده است.

قسم دوم تکبر در برابر انبیا بود. اطرافیان فرعون تکبر در مقابل موسی و هارون داشتند.

﴿فَقالُوا أَنؤْمِنُ لِبَشَرَيْنِ مِثْلِنا وَ قوْمُهُما لَنا عابِدُون‌﴾[3]

خب اگر نبی خدا از ملائک بود ، می گفتند شرائط آن ها مثل ما نیست.

حالا که از بشر و جنس خودشان هستند ، می گویند اینها مثل ما هستند و نوکر ما بوده اند.

کسانی که هارون وموسی را مسخره می کردند از باب ظاهری نبوده از باب سخنان و معانی بوده است. کلام موسی توحید و دین بوده است.

در مساله ولایت فقیه هم مساله همین است. کسانی که می گویند این شخصیت ولی فقیه مقدس نیست ، محترم است ، اشتباه می کنند. محترم که صد در صد هستند. اما وقتی روایت می فرماید : ... فَإِذَا حَكَمَ بِحُكْمِنَا فَلَمْ يَقْبَلْهُ مِنْهُ فَإِنَّمَا اسْتَخَفَّ بِحُكْمِ اللَّهِ وَ عَلَيْنَا رَدَّ وَ الرَّادُّ عَلَيْنَا الرَّادُّ عَلَى اللَّهِ وَ هُوَ عَلَى حَدِّ الشِّرْكِ بِاللَّه ...[4] ‌ دلالت بر مقدس بودن ولی فقیه است. ما مساله ولایت فقیه را به عنوان ملحقات ذیل این عنوان وارد کردیم چون در استمرار شان انبیا می دانیم.

﴿لقَدِ اسْتَكْبَرُوا في‌ أَنفُسِهِمْ وَ عَتَوْا عُتُوًّا كَبيرا﴾[5]

این آیه درباره تمام کسانی است که در مقابل انبیا تکبر به خرج می دادند.

در ماجرای حضرت نوح هم هکذا ایشان را مسخره می کردند.

دست فرزندان را می گرفتند و آن ها را از همراهی نوح برحذر می داشتند.

﴿لئِنْ أَطَعْتُمْ بَشَراً مِثْلَكُمْ إِنَّكُمْ إِذاً لَخاسِرُون‌﴾[6]