درس اخلاق استاد سیدکاظم مصطفوی

موضوع: راه‌های اصلاح نفس/ولایت اهل بیت /پایبندی به واجبات و محرمات و مستحبات و مکروهات

چند نکته در باره‌ی فضلیت مولی علی (ع):

طبق روایتی لقب امیرالمؤمنین مختص حضرت علی (ع) است و برای ائمه‌ی دیگر هم به کار نمی‌رود. به معنای این کلمه که دقت کنیم، طرفینی است به این صورت که حضرت بر مؤمنین امیر است و مؤمنان پیرو اوست و به اصطلاح ذات الاضافه است. در دنیا بدون هیچ شکی، پس از رسول خدا (ص) اگر مؤمنین به معنای واقعی کلمه یک امیری داشته باشند که اسوه‌ی ایمان باشد و ایمان برگرفته از حق را عملا و قولا به مردم درس دهد، منحصر به مولی امیرالمؤمنین (ع) است. از آن طرف مؤمنینی که بخواهند به طور کامل عنوان مؤمن را به دست آورند، باید تمام شرایط را فراهم کنند؛ از قبیل توحید، نبوت، احکام شرع و ولایت. پیروی وقتی کامل است که پیروان پیروی خودش را برای امیر خودش ثابت کند؛ یعنی در واقع و در عمل امیری داشته باشد که به نحو حقیقی و واقعی امیر است.

فضیلیت مولی علی (ع) در حدی است که شاعر می‌گوید:

کتاب فضل تو را آب بحر کافی نیست که تر کنم سر انگشت صفحه بشمارم

نکته‌ی عرشیه:

شهادت ثالثه را اگر کسی سؤال کند که مصدر و مدرکش کجاست؟ کتابی است به نام «الشهادة الثالثة فی دراسة شاملة» از این حقیر، آن را مطالعه فرمایید. روایتی است از طریق فریقین که رسول خدا (ص) به معراج رفت، در ساقه‌ی عرش الهی دید سه کتیبه است کتبیه اول «لا اله الله» است و کتبیه دوم «محمد رسول الله (ص)» است و کتیبه‌ی سوم «ایدته بعلی ولی الله» است. مصدر فریقینی است که هم از منبع شیعه آمده است و هم از منبع ابناء عامه. یکی از راوی‌ها، حضرت صدیقه طاهره (س) است که فوق اعلی است. بنابراین شهادت ثالثه ریشه‌ی عرشیه دارد. پیامبر (ص) در شب معراج مسائلی را دید و با انبیاء ملاقات کرد و با خداوند صحبتی داشت و تزیینات عرشیه را دید، وقتی برگشت اولین کسی را که دید امیرالمؤمنین (ع) بود. امیرالمؤمنین (ع) شروع کرد به صحبت کردن که کتیبه‌ها چقدر عالی بود، صف بستن انبیاء در پشت سر شما چه قدر زیبا بود و ...

سر خدا که عارف سالک به کس نگفت در حیرتم که باده فروش از کجا شنید.

از ابناء عامه امام المشککین فخررازی، در بحث بسم الله در اول تفسیر خودش می‌گوید بسم الله را به جهر بخوانیم یا به اخفات؟ در جواب می‌گوید به جهر بخوانیم؛ برای این که علی (ع) آن را به جهر خوانده است و از رسول خدا (ص) روایت شده که «اللَّهُمَّ أَدِرِ الْحَقَّ مَعَ عَلِيٍّ حَيْثُ دَارَ.»[1]

فرد مسیحی به نام جرد جرداق که لبنانی است و کتابی نوشته به نام علی صدای عدالت انسانی (الامام علی صوت العدالة الانسانیة) این شخص به کربلا آمد و حسینیه تهرانی‌ها نزدیک حرم بود، دعوت شد برای سخنرانی، گفت می‌خواستم در باره‌ی شخصیت سیدالشهداء صحبت کنم؛ ولی به ذهنم آمد که برای اولین مظلوم عالم، علی بن ابی طالب (ع) صحبت کنم. آن فضلی را که علی (ع) داشته است، هنوز هم تا تاریخ معاصر فرازها و اوراق کتاب فضل او ورق نخورده است. در مصاحبه‌ی که با او صورت گرفت، سؤال شد که حضرت مسیح را بهتر می‌دانید یا علی (ع) را؟ در جواب گفت اگر بگویم علی بن ابی طالب از حضرت مسیح برتر است، دینم که مسیحیت است اجازه نمی‌دهد و اگر بگویم حضرت مسیح از علی (ع) برتر است وجدانم اجازه نمی‌دهد و در اثر مطالعات وجدانا درک کرده ام که علی (ع) برتر است.

امیرالمؤمنین (ع) در بیانات خودش نکته‌های تربیتی دارد که اگر در امور اداری به کار گرفته شود، اداره مورد نظر، یک اداره‌ی بی نظیر و رؤیایی می‌شود.

کوفی عنان رئیس سازمان ملل یک وقتی در سخنرانی خود گفت سران کشورها و سردمداران اگر می‌خواهند اداره مملکت شان بهترین اداره باشند، از نامه علی (ع) به مالک اشتر استفاده کنند.

برنامه تربیتی حضرت علی (ع) در امور شخصی انسان اگر ارائه شود و تطبیق شود، یک مورد در داخل خانه با همسر و بچه‌ها درگیری وجود نخواهد داشت. در داخل خانه کمک، تواضع، اخلاق اگر باشد، مشکل حل است. حضرت صدیقه گویا بچه ها را نسبت به خودش در اولویت قرار می‌داد و یک مورد در زندگی علی (ع) خشونت در خانه به ثبت نرسیده است.

برنامه تربیتی مولی علی (ع) اگر در رابطه با مردم پیاده شود، هیچ درگیری به وجود نخواهد آمد. امیرالمؤمنین (ع) می‌فرماید «اقبل العذر ممن اعتذر الیک» عذر را از آدم عذرخواهنده قبول کنید. اگر کسی نقص و اشتباه خودش را متوجه شود، باید فورا آن را رفع کند و در صدد جبران آن برآید و این، راه پیروی از مولی است. فقهای واصل و پیرو مولی، همین گونه بوده اند؛ مثلا یک طلبه‌ی نزد آقای بروجردی آمد و کتابی را از شیخ بهائی می‌خواست با اضافاتی تجدید چاپ کند؛ اما آقای بروجردی او را دعوت به دقت بیشتری کرد. این طلبه سید رفت و مقداری متأثر شد و آقای بروجردی متوجه این قضیه شد؛ لذا بعد از چند ساعتی رفت به اطاق او و فرمود من در باره‌ی کتاب شما که آن نظر را دادم، شما متأثر شدی و آمده ام که از شما معذرت خواهی کنم. این رفتار علی گونه است. اگر تقصیر کردیم فورا باید معذرت خواهی کنیم و اگر نه نفسانیات بر انسانیات غلبه پیدا می‌کند. بعد از به عمل آمدن معذرت خواهی، طرف باید فورا قبول کند و این راه و رسم مولی علی (ع) است و اگر طرف لجاجت کرد و عذر را قبول نکرد، طبق روایت جرم جا به جا می‌شود و آن کسی که عذر خواست دیگر مجرم نیست و کسی که قبول نکرده، مجرم است.

شکر خدا که اسم علی در اذان ماست فرزند آن امام امام زمان ماست

در روز ولادت مولی، یک زیارت امین الله و یک حمد و صد توحید قرائت کنید و ثوابش را به روح مولی هدیه نمایید.

تو بندگی چو گدایان به قصد مزد مکن که خواجه خود روش بنده پروری داند