درس تفسیر استاد ری شهری
93/11/18
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: ادامه تفسیر آیه شریفه ﴿غیر المغضوب علیهم﴾:
﴿غَیرِ المَغضُوبِ عَلَیهِمْ﴾، : کفر یکی از مهم‌ترین عوامل غضب الهی است.
دومین عاملی که سبب خشم الهی می‌شود، دروغ بستن به خدا و دروغ شمردن آیات الهی است. آیا مخاطب این سخن فقط مشرکین صدر اسلام است یا ممکن است در میان ما هم کسانی باشند که به خدا دروغ ببندند.آیه ۲۱ سوره انعام : ﴿وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللّهِ کَذِبًا أَوْ کَذَّبَ بِآیَاتِهِ إِنَّهُ لاَ یُفْلِحُ الظَّالِمُونَ﴾[1] ، چه کسی ظالم تر از آن است که به خدا دروغ می بندد یا آیات الهی را تکذیب می کند. بدانید که هر کس ستم کرد کامیاب نمی شود. ستمکار به خواسته های مادی و معنوی اش نمی رسد.
دروغ بستن به خدا یعنی انکار توحید:دروغ بستن به خدا یعنی انکار توحید. دروغ شمردن آیات الهی انکار نبوت است. شرک، ظلم است. عدل از نظر لغت یعنی هر چیزی را در جای خود نهادن، ظلم هم یعنی چیزی را جای خود قرار ندادن. لقمان به پسرش موعظه می کرد که شرک ظلم بزرگی است.شرک موجب غضب خداست:آن قدر شرک در زندگی خطرناک است که قابل آمرزش نیست، سایر گناهان را ممکن است خداوند حتی بدون توبه هم بپذیرد. اگر کسی از گناهان کبیره اجتناب کند گناهان صغیره اش را خدا می آمرزد ولی مشرک را خدا نمی آمرزد، مگر اینکه توبه کند.
توحید محبوب‌ترین چیز نزد خداست و شرک خطرناک‌ترین گناه نزد خداست. امیرالمؤمنین در نهج البلاغه خطبه ۱۷۶ می فرماید: سه قسم ظلم داریم، یک ظلمی است که خدا نمی آمرزد، یک ظلمی است که خدا از او رها نمی کند و ظلمی که خدا طلب نمی کند. ظلمی که خدا نمی آمرزد شرک است.دو گونه شرک داریم؛ شرک جلی، شرک خفی. شرک جلی آن است که در ظاهر آشکار است. شرک خفی هم آن است که اگر کسی از انسان جباری اطاعت کرد مثل اوست و این شرک است، بسیاری از کسانی که ایمان آورده اند هم مشرک هستند. کسی که از شیاطین انس و جن اطاعت می کند مشرک است. جامعه ای که پذیرای حکومت طاغوت است عملاً مشرک هستند.اگر کسی به جای اطاعت از حق از حزب سیاسی اطاعت کرد، شرک خفیه است، شرک خطرناک ترین چیز برای جامعه اسلامی است. از نمونه این شرک این است که بگوییم اول خدا، دوم شما به دادم رسیدید. نه تنها اول خدا، دوم هم خدا. باید گفت خدا او را رساند. خدا واسطه ساز و واسطه سوز است. اگر به چشم واسطه خدا دیدیم شرک نیست.این که خدا گناهان کوچک را می آمرزد در مورد گناهانی است که حق کسی را ضایع نکرده است، اگر کسی به دیگری ظلم کرد تا زمانی که صاحب حق را راضی نکرده است، خداوند او را نمی بخشد.
