درس خارج فقه استاد سید محمد واعظ‌موسوی
99/09/02
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: كتاب الحج/الطواف /لو عرضته نجاسة في أثناء الطواف
مسألة 5: لو عرضته نجاسة في أثناء الطواف أتمه بعد التطهير و صح.
در این مسأله چهار فرع مورد بررسی واقع می‌شود:
فرع اول: در صورتی که در اثناء طواف، نجاستی بر بدن یا لباس طواف کننده عارض شود پس از اینکه نجاست را ازاله کرد طواف را تمام می‌کند و فرقی بین متوقف بودن ازاله نجاست بر عملی که مستدعی قطع طواف باشد یا عدم توقف بر چنین عملی نیست مثل اینکه در همان لحظه می‌تواند لباس نجس را تعویض کرده یا درآورد بدون اینکه اتصال حرکات طوافی به هم بخورد و نیز فرقی بین عروض نجاست قبل از اکمال شوط چهارم یا بعد از آن نیست.
دلیل بر چنین حکمی صحیحه حبیب بن مظاهر [1] است که از اطلاق برخوردار است.
البته سند حدیث مورد اشکال واقع شده است؛ زیرا شیخ حرعاملی ره در حاشیه کتاب وسائل، حبیب بن مظاهر را همان صحابی می‌داند که در کربلا با امام حسین علیه السلام به شهادت رسیده در حالی که چگونه می‌توان پذیرفت که حماد بن عثمان که متوفای سال 190ه.ق که از اصحاب امام رضا علیه السلام است از شخصی مثل حبیب بن مظاهر که در عاشورای سال 61ه.ق به همراه امام حسین علیه السلام شهید شده است، حدیث نقل کند.
و نیز حکم به صحت طواف در این فرع را از اطلاق صحیحه یونس بن یعقوب[2] می‌توان استفاده کرد.
فرع دوم: و كذا لو رأى نجاسة و احتمل عروضها في الحال.
در صورتی که در اثناء طواف نجاستی را ببیند واحتمال دهد که همان لحظه عارض شده باشد یا از حین شروع در طواف وجود داشته باشد.ممکن است این فرع از نظر موضوع به همان فرع اول برگردانده شود و همان حکم را داشته باشد؛ زیرا لباس و بدن در صورت احتمال عروض نجاست در همان لحظه، بالوجدان محکوم به طهارت است و در صورتی که احتمال وجود آن از ابتدای شروع به طواف را بدهد به حکم استصحاب تا لحظه رؤیت نجاست محکوم به طهارت است و به جهت اتحاد این فرع با فرع اول، در اینجا نیز دلیل بر صحت مقدار انجام داده شده از طواف همان دو حدیث است:1ـــــ حدیث حبیب بن مظاهر[3] ، با توجه به اینکه لباس و بدن به حکم وجدان و یا تعبدا و به سبب استصحاب، محکوم به طهارتند.
2ـــــ اطلاق صحیح یونس بن یعقوب[4] ، که شامل فرع دوم نیز می‌شود همانگون که شامل فرع اول بود.
