درس خارج فقه استاد سید محمد واعظ‌موسوی
99/09/10
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: كتاب الحج/الطواف /ستر العوره
الخامس- ستر العورة، فلو طاف بلا ستر بطل طوافه.[1]
جمعی از فقهاء، ستر عورت را از واجبات طواف شمرده‌اند به طوری که طواف بدن ستر عورت را باطل می‌دانند حتی اگر ناظر محترمی نیز حضور نداشته باشد، برای اینکه جایگاه این مسأله در بین فقهاء روشن شود برخی از عبارات را با هم مرور می‌کنیم:
شیخ ره در کتاب الخلاف می‌فرماید:
لا یجوز الطواف الا علی طهارة من حدث و نجس و ستر العورة، فإن أخل بشئ من ذلک لم یصح طوافه و لا یعتد به، و به قال مالک و الشافعی و الاوزاعی و عامة اهل العلم.[2]
سید ابن زهره ره در الغنیة می‌فرماید:
و الواجب فی الطواف النیة و مقارنتها و استمرار حکمها و الطهارة من الحدث و النجس و ستر العورة.[3]
علامه ره در کتاب القواعد می‌فرماید:
و واجباته احدعشر: طهارة الحدث و الخبث عن الثوب و البدن و ستر العورة.[4]
شهید اول ره در کتاب دروس می‌فرماید:
و یجب قبل الطواف اشیاء ... و ستر العورة و الختان فی الرجل.[5]
البته محقق ره در کتابهای خود (شرایع ـــــــ نافع) این شرط را ذکر نکرده است، ولی به نظر می‌رسد که وجوب ستر در طواف را از دو راه می‌توان به اثبات رساند:
1ــــــ عموم تنزیلی که در نبوی (الطواف بالبیت صلوة) وجود دارد به طوری که فقط سخن گفتن استثناء شده وچنین استثنائی قرینه بر اراده عموم تنزیلی واز هر نظر، طواف را نظیر نماز قرار داده است، همانگونه که وقتی پیامبر صلی الله علیه واله حضرت علی علیه السلام را همراه با استثناء نبوت به منزله شخص خودشان قرار داده و فرمودند: "یا علی أنت منی بمنزلة هارون من موسی الّا أنه لا نبی بعدی" علماء از چنین فرمایشی عموم تنزیل و خلافت امام علی علیه السلام را استفاده کردند این نبوی هر چند از طریق روات شیعی وارد نشده ولی چون اطمینان به صدورش داریم و برای حجیت یک خبر، وثوق صدوری را حتی با عدم صحت سند قبول داریم، لذا این نبوی را حجت می‌دانیم.
2ــــــ روایات متضافره‌ای که از طواف کردن عاری نهی کرده‌اند و نقل آن از سوی شیعه و سنی موجب صدور اطمینان به صدورش می‌شود.
مرحوم شیخ حر عاملی مجموعه‌ای از این روایات را از کتب مختلف جمع[6] نموده که هر چند اکثر آنها مرسل هستند ولی مجموع آنها موجب وثوق به صدور می‌شوند و ما نیز خبر موثوق الصدور را حجت می‌دانیم و اشتراط وثاقت راوی را راهی برای بدست آوردن وثوق به صدور می‌دانیم.
جلسه34جلسه34
از سوئی لازم به ذکر است که مراد از عریان بودن در طواف که مورد نهی واقع شده است انجام طواف بدون ستر عورت است نه اینکه مراد از آن، انجام طواف بدون پوشیدن لباس در عین ستر عورت باشد.
