درس خارج فقه استاد سید محمد واعظ‌موسوی

موضوع: كتاب الحج/الطواف /طواف بین کعبه و مقام ابراهیم باشد

حضرت امام خمینی ره در اینجا در مقام تحدید مطاف برآمده و محدوده مطاف را بین بیت و مقام ابراهیم علیه السلام و به همین مقدار در سائر جوانب قرار داده است که حدود 5/26 ذراع است و لازم است طائف در همه اطراف، این فاصله‌ها را محافظت نماید.

چنین تحدیدی برای مطاف (حد فاصل بین بیت و مقام ابراهیم علیه السلام که فعلا قرار گرفته است) مورد تصریح اکثر فقهای شیعه واقع شده که در ذیل به بعضی اشاره می‌کنیم:

1ــ شیخ ره در کتاب "الخلاف" می‌فرماید:

إذا تباعد من البیت حتی یطوف بالسقایة و زمزم لم یَجزِه، و قال الشافعی یُجزیه.[1]

2ــ شیخ ره در کتاب "المبسوط" می‌فرماید:

و ینبغی أن یکون طوافه فیما بین المقام و البیت و لا یجوزه، فإن جاز المقام و تباعد عنه لم یصح طوافه.[2]

3ــ شیخ ره در کتاب "النهایه" می‌فرماید:

و ینبغی أن یکون الطواف بالبیت فیما بین المقام و البیت و لا یجوزه، فإن جاز المقام أو تباعد عنه لم یکن طوافه شیئا.[3]

البته با توجه به ذیلی که در دو کتاب مبسوط و نهایه آورده معلوم می‌شود که مراد شیخ ره از تعبیر "ینبغی" همان وجوب است.

4ــ ابن براج در کتاب "المهذب" می‌فرماید: و یجب أن یکون طوافه بین المقام و البیت.[4]

5ــ سید ابن زهره می‌فرماید:

الواجب فی الطواف النیة ... و أن یکون بین البیت و المقام، فمن ترک شیئا من ذلک لم یَجزِه الطواف.[5]

6ــ علامه ره در کتاب "المنتهی" فرموده است: و یجب أن یکون [الطواف] بین البیت و المقام.[6]

7ــ صاحب جواهر ره می‌فرماید:

لا خلاف معتدبه أجده فی وجوب کون الطواف بینه و بین البیت، بل عن "الغنیة" الاجماع علیه.[7]