درس خارج فقه استاد سید محمد واعظ‌موسوی
99/12/24
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: كتاب الحج/الطواف /ادامه مساله 25
استدلال بر اقوال سه‌گانه
عمده‌ترین روایتی که در این رابطه وجود دارد موثقه اسحاق بن عمار است که به منزله صحیحه است.[1]
ح3: و عن أبي علي الأشعري، عن محمد بن عبد الجبار، عن صفوان بن يحيى عن إسحاق بن عمار قال: قلت لأبي عبد الله عليه السلام: رجل طاف بالكعبة ثم خرج فطاف بين الصفا و المروة، فبينما هو يطوف إذ ذكر أنه قد ترك من طوافه بالبيت قال: يرجع إلى البيت فيتم طوافه، ثم يرجع إلى الصفا و المروة فيتم ما بقي، قلت: فإنه بدأ بالصفا و المروة قبل أن يبدأ بالبيت، فقال: يأتي البيت فيطوف به ثم يستأنف طوافه بين الصفا و المروة، قلت: فما فرق بين هذين؟ قال: لان هذا قد دخل في شئ من الطواف، و هذا لم يدخل في شئ منه.
این روایت را مشایخ سه‌گانه (کلینی، صدوق و شیخ رحمهم الله) با اختلاف در بعضی از الفاظ به نحو زیاده یا نقیصه نقل کرده‌اند.
کلینی ره در کافی شریف آن را تا عبارت "فیتم ما بقی" [2] روایت کرده است و شیخ ره در تهذیب به دو نحو روایت کرده است، یکبار همانند آنچه در کافی است نقل نموده است[3] و در جای دیگر روایت را کامل نقل نموده است[4] .
صدوق ره این روایت را از کتاب صفوان از اسحاق بن عمار اخذ نموده و بطور کامل نقل کرده است[5] .
علاوه بر اختلاف در مقدار نقل شده از این حدیث که اجمالا اشاره کردیم ، در بعضی از الفاظ حدیث نیز اختلاف به چشم می‌خورد.
آنچه صدوق ره روایت کرده این است: إذا ذکر أنّه قد ترک من طوافه بالبیت.
و نقل شیخ ره در تهذیب اینگونه است: ثم ذکر أنّه قد بقی علیه من طوافه شئ.
و صاحب جواهر ره نیز همین عبارت "تهذیب" را نقل کرده است.
جالب اینجاست که صاحب وسائل ره روایت را به صورت کامل از کافی نقل می‌کند در حالی که سوال و جوابی که در ذیل وارد شده در کافی وارد نشده است.
