درس تفسیر استاد مهدی زمانی‌فرد

موضوع:تفسیر/سوره آل عمران/آیه28

۵ جهت بحث:

۱-جهت اول: لغوی.

۲ لغت: الف) یتخذ: مضارع باب افتعال. اتخاذ: یعنی گرفتن همراه با عزم و اراده نگه داشتن.

ب) تقاه: مصدر فعل " وقی یقی وُقیَه". وُقیَه تبدیل به تُقاه شده بدین صورت که واو تبدیل به تاشده. یا ماقبل مفتوح، قلب به الف می شود.

جهت دوم اعرابی:

۵ نکته:

الف) لایتخذ المؤمنون الکافرین( مفعول اول) اولیا ( مفعول دوم)

ب) و من یفعل ذلک. مَن شرطی است.

ج) فلیس من الله: اسم لیس ضمیر مستتری است که به مَن برمی‌گردد. "فی شئ" خبر اوست. "من الله "حال است یعنی هیچ بهره‌ای ندارد درحالی‌که این بهره از طرف خدا باشد.

د) الا ان تتقوا منهم: استثنایی از تعلیل (مفعول له) ماقبل الا خداوند تمام علت‌ها و انگیزه‌ها ولایت کفار را رد می‌کند الا ان تتقوا.

ه) تقاه: مفعول مطلق تأکیدی.

۳_ جهت سوم: بلاغی:

۲ نکته:

الف) من یفعل ذلک: حالت ابهام دارد زیرا از نظر قرآن، اتخاذ ولایت کفار قبیح و زشت است لذا خدا نمی‌خواهد مرتبه دوم اسم آن را بیاورد لذا از ۱ واژه مبهمی استفاده می‌کند.

ب) التفات: لایتخذ، من یفعل، هر ۲ مضارع غائب است تا می‌رسیم به ان تتقوا که خطاب است جهتش این است که چون ولایت کفار قبیح است لذا کسانی که این کار را می‌خواهند انجام دهند شایستگی خطاب را ندارند لذا غائب می آورد اما عبارت الا ان تتقوا، صورت جایزه ارتباط با کفار است، لذا صلاحیت خطاب پیدا می‌کند.